TRUYỆN GIA CÁT ĐẢN
Gia Cát Đản tự Công Hưu, người huyện Dương Đô quận Lang Nha, là
dòng dõi của Gia Cát Phong
vậy. Lúc đầu vì làm Thượng thư lang mà
được bái làm Huỳnh Dương Lệnh.
《Ngụy thị Xuân thu》 viết: Đản làm Lang, cùng Bộc xạ Đỗ Kì chèo
thuyền trên sông Đào, gặp gió lật chìm, Đản cũng cùng bị đắm. Lính hổ
bôn bơi sông cứu Đản, Đản nói: “Cứu Đỗ Hầu trước đi”. Đản trôi vào bờ,
chết rồi sống lại.
Vào làm Lại bộ lang, có người trao gửi người thân, liền xét rõ lời ấy mà
cho dùng, sau làm việc sai trái, liền bị bàn xét lỗi đúng sai mà khen phạt, từ
đấy quan lại chẳng ai không cẩn thận tiến cử. Dần dần chuyển làm Ngự sử
Trung thặng Thượng thư, kết thân với bọn Hạ Hầu Huyền, Đặng Dương,
nổi tiếng ở triều đình, người kinh đô cho là phải. Có người bàn nói Đản,
Dương làm việc xa xỉ, chỉ có danh hão, dần dần không nên dùng lâu. Minh
Đế ghét việc này, bãi chức Đản.
《Thế ngữ》 viết: Bấy giờ kẻ sĩ anh tuấn thời ấy là bọn Tán kị Thường
thị Hạ Hầu Huyền, Thượng thư Gia Cát Đản, Đặng Dương cùng qua lại
với nhau, cho rằng bốn người bọn Huyền là ‘tứ thông’
, tám người bọn
Đản là ‘bát đạt’
, ba người là con của Trung thư giám Lưu Phóng là Hi,
con cỉa Tôn Tư là Mật, con của Lại bộ Thượng thư Vệ Trăn là Liệt đều
không bằng được, nhưng vì dựa vào vị thế của cha mà xếp ba người vào
bọn, cả thảy mười lăm người. Đế thấy họ xa xỉ lâu ngày, đều bãi quan ngăn
cấm.
Gặp lúc Đế băng, đầu năm Chính Thủy bọn Huyền còn làm quan, lại lấy
Đản làm Ngự sử Trung thặng Thượng thư, ra làm Dương Châu Thứ sử,
thêm chức Chiêu vũ Tướng quân.
Lúc Vương Lăng ngầm mưu phản, Thái phó Tư Mã Tuyên Vương ngầm
đem quân đánh miền đông, lấy Đản làm Trấn đông Tướng quân, Giả tiết,
trông coi các quân Dương Châu, phong Sơn Dương Đình Hầu. Gia Cát
