Chúng tôi dám nói rằng: Họ ra đóng vai thầy lang, mục đích không cốt
ở sự chữa bệnh: "Mỗi người bị lừa một lần thì tôi sẽ thành một nhà triệu
phú". Đó là câu của một thầy lang giả hiệu đã có cửa hàng đồ sộ ở Hà thành
trả lời chúng tôi trong khi bị hỏi dồn đến cùng đường. Té ra sự làm thuốc
của họ chỉ là một sự lừa đảo, ăn cắp.
Nhưng nếu họ lừa đảo, ăn cắp bằng cách khác, chúng ta chỉ mất tiền,
mất của mà thôi. Cái độc ác là họ lại lừa đảo, ăn cắp bằng nghề làm thuốc,
cho nên chúng ta đã mất tiền cho họ lại mất mạng về họ nữa.
Các ngài đừng tưởng thục địa, đương quy, đẳng sâm, bạch truật là
không chết người.
Các ngài đừng tưởng thủy ngân, khinh phấn, hoạt thạch, hải kim sa là
không hại gì. Các ngài cũng đừng tưởng quinacrine, vaccine anti-
gonococcique (1) mà người nào cũng có thể tiêm được. Không thế đâu.
Nếu không biết dùng, nếu dùng không trúng bệnh, nước lã cũng giết người
được nữa là thuốc. Biết vậy mà nhiều người đành nhắm mắt để cho họ lừa,
nhắm mắt đem tính mệnh mà giao phó cho họ. Chỉ vì chúng ta phần nhiều
là hạng người nghèo. Nghèo không có tiền, lúc ốm không lấy đâu mà tìm
chỗ chữa bệnh chắc chắn, nên đành phải liều dùng thuốc của họ, phó sống
thác cho sự rủi may. Không ai ngờ rằng đã mượn kẻ mù đưa đường, thì
không có may, chỉ có phần rủi. Trong chúng ta, chắc đã có người uống
thuốc của họ. Chúng tôi muốn hỏi có ai khỏi bệnh hay không?
-----
(1) Thuốc chủng trừ vi khuẩn bệnh lậu cầu nhiễm huyết (Nguyên chú
của tác giả).
Một nghìn lần không. Nếu có khỏi nữa cũng chỉ là sự hú họa. Bệnh
không khỏi, tiền vẫn mất. Vì vậy họ mới chóng làm giàu. Các ngài hãy
