218
Tạp chí
Kinh tế - Kỹ thuật
khoảng chân không và chỉ ra đặc tính liên quan đến việc các doanh nghiệp tương tác với nhà cung
ứng, khách hàng và các nhà cung cấp tài chính. Đến những năm gần đây, Daniel Isenberg đã đề
cập đến chiến lược hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo để phát triển kinh tế. Theo Daniel
Isenberg, cách tiếp cận này có tiềm năng thay thế hoặc trở thành điều kiện tiên quyết dể triển khai
thành công các chiến lược cụm, các hệ thống đổi mới, nền kinh tế tri thức, hay các chính sách cạnh
tranh quốc gia.
Ở Việt Nam, từ khi trở thành thành viên của Tổ chức Thương mại thế giới đến nay, Việt Nam
đã và đang hội nhập ngày càng sâu, rộng về kinh tế quốc tế. Trong giai đoạn này, môi trường kinh
doanh Việt Nam trở nên sôi động hơn, tạo ra sức hấp dẫn và dẫn lực kéo đối với hoạt động của các
doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp thuộc khu vực tư nhân trong nước. Tuy nhiên đến ngày
18/5/2016, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt đề án “Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng
tạo đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025”. Đây là lần đầu tiên chính phủ đã chính thức xây dựng
một kế hoạch cụ thể nhằm thúc đẩy môi trường kinh doanh, đặc biệt là khuyết khích khởi nghiệp
một cách quy mô
[7].
Nhằm hướng đến mục tiêu quốc gia khởi nghiệp và đáp ứng theo định hướng phát triển thành
phố thông minh thì cần phải xem xét, đánh giá đúng chiến lược phát triển hệ sinh thái để Tỉnh Bình
Dương có thể đưa ra những giải pháp cụ thể đối với hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Đó
là lý do tôi thực hiện đề tài: “Xây dựng chiến lược phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng
tạo của Tỉnh Bình Dương”
2. CƠ SỞ LÝ THUYẾT
2.1. Những khái niệm cơ bản
•
Khởi nghiệp
Khởi nghiệp theo tiếng Anh là Star – up: là một cá nhân hay một tổ chức của con người đang
trong quá trình bắt đầu kinh doanh, hay còn gọi là giai đoạn đầu lập nghiệp. Khởi nghiệp là luôn đi
tìm mô hình kinh doanh mới có thể nhân rộng ra được và lặp lại được (Steve Blank).
Theo Trương Gia Bình, “khởi nghiệp là phải đổi mới sáng tạo. Star - up phải là khoa học công
nghệ, là điều thế giới chưa từng làm. Khởi nghiệp sáng tạo là tổ chức đi tìm kiếm một mô hình kinh
doanh mới, có thể nhân rộng ra được và lặp lại được. Nói một cách khác, khởi nghiệp sáng tạo thì
yếu tố sáng tạo là quan trọng số một (Nguyễn Đặng Minh Tuấn, 2017).
•
Hệ sinh thái
Theo James Moore (1993) cho rằng các doanh nghiệp không tiến hóa trong khoảng chân không
và chỉ ra đặc tính liên quan đến việc các doanh nghiệp tương tác với các nhà cung cứng, khách
hàng và các nhà cung cấp tài chính như thế nào. Ông lập luận rằng các hệ sinh thái năng động, các
doanh nghiệp mới có thể có cơ hội để phát triển và tạo việc làm tốt hơn nếu so sánh với các doanh
nghiệp ở các địa điểm khác nhau.
WEF – Entrepreneurial Ecosystems Report (2013) cho rằng hệ sinh thái gồm 8 lĩnh vực là thị
trường, nguồn nhân lực, Nguồn vốn và tài chính; hệ thống hỗ trợ khởi nghiệp (mentors, advisors,
…); khung pháp lý và cơ sở hạ tầng; các trường đại học, học viện và văn hóa quốc gia.
Theo Prof. Colin Mason and Dr. Ross Brow cho rằng hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo
là tổng hòa của 6 lĩnh vực cốt lõi; Police, Finance, Culture, Supports, Human Capital và Markets.
Teo Erik Stam và Ben Spigel thì hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo được mô tả đơn giản
gồm Material Attributes; Social Attributes và Culteral Attributes.
Hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo là một tập hợp các tác nhân kinh doanh liên kết với
nhau, các tổ chức kinh doanh, các định chế và các quá trình kinh doanh trong công ty và mức độ
