68
Tạp chí
Kinh tế - Kỹ thuật
dịch vụ và các tổ chức nghiên cứu
[6]
. Tùy vào giai đoạn phát triển trong vòng đời của hệ sinh thái
khởi nghiệp, các thành phần có thể khác nhau nhưng ba thành phần chính có vai trò quyết định đối
với sự thành công của hệ sinh thái khởi nghiệp là các doanh nhân khởi nghiệp, nhà đầu tư tư nhân
và cố vấn.
Doanh nhân khởi nghiệp là thành phần không thể thiếu trong hệ sinh thái khởi nghiệp vì là
người cung cấp và thực hiện ý tưởng. Ở Singapore 52% doanh nhân khởi nghiệp có trình độ Thạc
sĩ hay Tiến sĩ và có 5% là nữ
[1]
trong khi ở Ấn Độ tỷ lệ nữ là 9%
[2]
.
Các cố vấn thường là các giáo sư ở trường đại học hay doanh nhân giỏi. Họ sẽ đưa ra lời khuyên
giúp cho các doanh nhân khởi nghiệp thực hiện thành công ý tưởng. Trong khi các giáo sư thường
đưa ra lời khuyên thiên về ứng dụng lý thuyết vào thực tiễn thì các doanh nhân giỏi đưa ra những
lời khuyên dựa vào kinh nghiệm. Các trường đại học danh tiếng trên thế giới cũng rất quan tâm đến
việc khơi dậy tinh thần khởi nghiệp trong sinh viên thông qua các chương trình đào tạo kỹ năng
tiền khởi nghiệp, xuất bản các tài liệu hướng dẫn khởi nghiệp. Các tài liệu này thường được viết
ngắn gọn, cụ thể, chỉ ra cách thức hình thành ý tưởng, cách lập kế hoạch kinh doanh và cách tương
tác với các bên trong hệ sinh thái khởi nghiệp. Có thể kể ra các tài liệu như “Startup Guide” của
trường Đại học Harvard
[7]
, “The Start-up Handbook” của trường Đại học Illinois
[8]
, “Entrepreneurs
Startup Guide” của trường Berkeley thuộc Đại học California
[9]
…
Các nhà đầu tư tư nhân cung cấp cơ hội tài chính để thực hiện ý tưởng khởi nghiệp có thể là các
doanh nhân thành công, các quỹ đầu tư mạo hiểm hay gia đình của chính doanh nhân khởi nghiệp.
Tương tác trong hệ sinh thái ở giai đoạn tiền khởi nghiệp của Nông trại du lịch Sân chim
Vàm Hồ
Do từng có cơ hội trải nghiệm làm việc cho các chuỗi nhà hàng thức ăn nhanh trong thời gian
học đại học ở Úc và thích kinh doanh dịch vụ ăn uống, Hải Vân mong muốn khởi nghiệp với ý
tưởng chuyển nông trại đang trồng cây ăn trái của gia đình thành nông trại du lịch. Tuy nhiên từ ý
tưởng đến lập kế hoạch kinh doanh có rất nhiều thách thức phải vượt qua. Làm sao sáng tạo được
sản phẩm và mô hình cung cấp dịch vụ đạt được tăng trưởng nhanh? Câu hỏi này không dễ gì một
người chưa có nhiều kiến thức và trải nghiệm trong ngành du lịch trả lời được. Vì vậy cần phải học
hỏi và cách thức được chọn là tham dự các hội nghị, hội thảo khoa học về du lịch. Bằng cách này
chỉ sau sáu tháng không chỉ tiếp cận được với các giảng viên giảng dạy ngành du lịch ở các trường
đại học trong nước mà còn với các giáo sư của các trường đại học ở nước ngoài như Đại học Brest
(Pháp), Đại học Québec tại Montréal (Canada). Từ những ý kiến tư vấn của họ, Công ty TNHH Du
lịch sinh thái Hải Vân được thành lập và Nông trại du lịch Sân chim Vàm Hồ mở cửa đón khách
vào tháng 3/2016 thử nghiệm dịch vụ du lịch nông trại. Đây là loại dịch vụ du lịch có xu hướng thị
trường tăng trưởng tốt trên thị trường du lịch toàn cầu nhất là ở châu Âu nhưng ở Việt Nam phân
khúc thị trường này còn rất hẹp so với du lịch biển và cao nguyên. Do vậy trước khi mở cửa, để
thiết kế được sản phẩm có yếu tố độc đáo phù hợp với mong đợi của khách du lịch nông trại, đề tài
nghiên cứu nhằm phát hiện những hoạt động yêu thích của khách du lịch nông trại nội địa đã được
công ty Hải Vân cùng với nhóm giảng viên Khoa Du lịch trường Đại học Văn Lang thực hiện. Kết
quả cho thấy trong 12 hoạt động được gợi ý có 5 hoạt động được ưa thích theo thứ tự từ 1 tới 5 là
ngắm cảnh quan sông nước, chèo xuồng, thư giãn trong vườn trái cây, hái trái cây và giao lưu với
dân địa phương. Xếp hạng mức độ ưa thích dựa vào giá trị trung bình của từng hoạt động so với giá
trị trung bình của mẫu khảo sát
[10]
.
Kết quả đạt được của nghiên cứu này đã cung cấp những thông tin đáng giá giúp mô tả được
chi tiết ý tưởng thiết kế sản phẩm và bố trí mặt bằng nông trại trong kế hoạch kinh doanh. Nhờ vậy
đã thuyết phục được nhà đầu tư là cha mẹ của Hải Vân vốn tin rằng khó thu hút được khách du lịch
đến một nông trại ở một nơi chưa có đường tour nào đi qua chấp thuận đầu tư chỉnh trang nông