- Thì sinh, lão, bệnh mà. Tết này anh chị có về Việt Nam không?
- Dạ không, anh. Ông nhà tôi với thằng Út vừa đi chơi ở bển một tháng hồi
giữa năm. Còn anh chị thì sao? Có về thăm quê Tết nay không?
- Chưa chị à. Cũng tính đi về một chuyến, mười mấy năm xa đất Tổ, quê
Cha cũng nhớ lắm.
-...
Chuyện giữa hai người bạn:
- Hello, Tâm!
- Hello Trọng! Cậu đi đâu biệt tăm, lâu quá không gặp?
- Tớ mới đi theo một tour về Việt Nam ba tuần.
- Thì ra thế, sao không chờ Tết hãy về, có phải là phải vui hơn không?
- Có phép thì đi thôi, đâu chờ được. Vả lại mình về chơi cho biết thôi mà.
Mình không sinh ở đó, nên mọi thứ lạ lắm. Dù mình nghe bố mẹ kể rất
nhiều về Sài Gòn và những nơi hai người đã sống qua. Bố mẹ mình còn có
ý định khi về hưu sẽ trở về Việt Nam để sống, với tâm trạng “lá rụng về
cội”.
- Thì cũng nên, chim có Tổ người có Tông. Mấy cụ không thích cảnh cuối
đời phải gởi thây nơi đất khách.
-...
***
Những mẫu chuyện bình thường và giản dị như vậy, mình vẫn thường được
nghe ở những nơi có người Việt sinh sống. Chủ đề xoay quanh vẫn là
chuyện Đi, Về. Dẫu với sự suy nghĩ riêng tư nào thì Việt Nam vẫn là quê
hương chính thống của mình. Điều duy nhất tồn tại (trong hôm nay và cả
mai này) vẫn là sự không xác quyết về mục đích Đi hay Về Việt Nam?
Từ những mẫu chuyện vừa nghe, liên hệ vào những cảm nghĩ của rất nhiều
người về vấn nạn này, như bài "Đi hay Về?" của anh T. Vấn tôi vừa đọc
được trên tạp chí Nguồn (số 30), lại đưa tôi vào những băn khoăn trong
