Năm Đinh Dậu, hoàng hậu và hoàng đế mười chín tuổi. Trần Thủ Độ lấy
lý do hoàng hậu không con, bức hoàng đế phế hậu, cưới chị dâu đang mang
thai ba tháng để kế thừa dòng dõi. Hoàng đế phẫn hận, bỏ lên Yên Tử.
Trần Thủ Độ mang quan quân đến thỉnh, nhưng hoàng đế không về, lại
tỏ ý muốn thoái vị. Thủ Độ thuyết phục nhiều lần đều không được, cuối
cùng tuyên bố sẽ dời đô về Yên Tử, toan cắm cờ nêu xây điện, dựng cung.
Mãi đến lúc này, hoàng đế mới đồng ý trở lại kinh thành, mọi việc sau đấy
đều nghe theo Thủ Độ.
Chiêu Thánh bị giáng xuống làm công chúa, giam lỏng trong chùa, sống
gần hai mươi năm thanh đăng cổ Phật.
Năm Đinh Tỵ, quân Mông Cổ tràn sang xâm lược, nhà Trần thắng được.
Tướng quân Lê Phụ Trần nhiều lần có công hộ giá, hoàng đế khen
thưởng phong ngự sử đại phu. Phụ Trần góa vợ, được hoàng đế ban hôn
cùng Chiêu Thánh, bảo rằng: "Trẫm không có khanh thì đâu có ngày nay.
Khanh hãy cố gắng để cùng được trọn vẹn về sau."
Cuối năm ấy, hoàng đế nhường ngôi cho thái tử, trở thành thượng hoàng,
vừa lo chính sự, vừa bắt đầu dấn thân vào cửa Phật.
Năm nào đấy, vào một chiều mưa, ngài chợt nhớ những mùa xuân đã rất
xa. Mùa xuân năm tám tuổi, khi nữ đế đẩy ngài ra chơi đuổi bắt giữa vườn
đào, chân trần trên cỏ, cỏ đầy hoa. Mùa xuân năm chín tuổi, khi hoàng hậu
thấy ngài mặc long bào, bỗng dưng bật khóc, nằng nặc chỉ vào tấm áo: "Của
ta! Của phụ hoàng cho ta mà!", khiến cả cung điện thoáng chốc đều chết
lặng. Mùa xuân năm mười hai tuổi, khi hoàng hậu chạy theo đuôi con mèo
nhỏ, kéo tay ngài cùng đến dỗ mèo ăn. Mùa xuân năm mười lăm tuổi, khi
hoàng hậu đặt đứa con đã chết vào lòng ngài, nài nỉ: "Tay chàng ấm hơn,
chàng ôm con... ôm con thêm một lúc xem con có ấm lại được không." Mùa
xuân năm mười chín tuổi, khi hoàng hậu bị giáng làm công chúa, từng mỉm
