Thành Troie thất thủ
Cuộc Chiến tranh Troie kéo dài đã mười năm. Từ khi Ulysse xuất
hiện như một vị tướng tài giỏi nhất trong Hội đồng Tướng lĩnh thì cuộc chiến
tranh dưới sự chỉ huy của chàng được tiến hành theo một hướng khác. Chàng
không như Achille chỉ nhất nhất dùng sức mạnh của quân nhiều tướng giỏi
vây hãm, công kích thành Troie. Chàng chủ trương phải dùng mưu. Xưa kia
khi Achille còn sống, đã có lần hai người, trong một bữa tiệc, tranh cãi nhau
rất gay gắt về cách tiến hành chiến tranh. Ulysse cho rằng muốn hạ được
thành Troie mà chỉ dùng sức mạnh của quân sĩ và binh khí không thôi thì
không thể nào thành công được. Phải dùng mưu, phải biết dùng mưu sâu kế
hiểm, dụ địch, lừa địch thì mới có thể hy vọng giành thắng lợi. Nhưng
Achille chống lại chủ trương đó, cho rằng không thể tiến hành chiến tranh
bằng cách lừa dối được. Phải dùng sức mạnh, và chỉ có thể dùng sức mạnh
mà thôi. Mưu mẹo, lừa lọc là xấu xa, là không cao thượng. Quân Hy Lạp
suốt mười năm trời đã tiến hành chiến tranh theo cách của Achille, và suốt
mười năm đó, quân Troie tuy có bị tổn thất nặng nề nhưng thành Troie vẫn
đứng sừng sững uy nghi với những bức tường thành cao ngất như thách thức
quân Hy Lạp.
Bây giờ đến lúc Ulysse phải thanh toán sự thách thức, kiêu ngạo ấy.
Chàng quyết định dùng mưu để hạ thành Troie, phải dùng một kế hiểm để
lừa quân Troie thì mới hy vọng hạ nổi cái đô thành cao ngất, vững chãi, rộng
lớn và giàu có này. Chính nhà tiên tri tài giỏi Calchas cũng khuyên quân Hy
Lạp nên dùng mưu để tiến hành chiến tranh, bởi vì thần Zeus đã giáng xuống
một điềm báo ngụ ý như thế. Sau nhiều đêm suy nghĩ thao thức, Ulysse nghĩ
ra một kế hiểm. Chàng tường trình với Hội đồng Tướng lĩnh: đóng một con
ngựa gỗ thật to, cho quân cảm tử vào trong bụng ngựa, sau đó quân Hy Lạp
giả rút lui để lại con ngựa trên bãi chiến trường, bày mưu lừa quân Troie để
chúng đưa con ngựa vào trong thành, quân cảm tử sẽ từ trong bụng ngựa
chui ra giết quân canh, mở cổng thành cho đại binh quay trở lại, đổ bộ, tiến
vào thành. Không một ai phản bác mưu kế này của Ulysse cả. Ngược lại,
mọi người còn tin chắc rằng chỉ có dùng mưu như thế mới mong hạ nổi
thành Troie.
Quân Hy Lạp bắt tay vào công việc. Danh tướng Épéios, một người
nổi tiếng vì có nhiều sáng kiến và có bàn tay thợ khéo léo được giao nhiệm
vụ đóng con ngựa gỗ khổng lồ. Nhà tiên tri Prylis con của thần Hermès, vốn
là người biết tài năng của Épeios nên đã tiến cử chàng với Hội đồng Tướng
lĩnh. Quả là danh bất hư truyền, Épeios chỉ huy quân Hy Lạp đốn gỗ, xẻ ván,
