THÀNH-CÁT-TƯ HÃN VÀ ĐẾ QUỐC MÔNG CỔ - Trang 14

người (?). Lúc đạo quân bỏ đi, chỉ để lại một ít quân giữ thành, dân địa
phương đã nổi dậy giết đám quân giữ thành. Khi quân Mông Cổ trở lại,
chuyện gì xảy ra, tất nhiên ai cũng biết.
Năm 1221, Thành-cát-tư Hãn sai hai đại tướng Jebe và Sudebei dẫn 20
ngàn quân tới biển Lý Hải (mer Caspienne), đi vòng sang bờ phía tây. Có
hai đạo quân xứ Géorgie ra nghênh chiến, bị thua cả hai. Mùa đông năm ấy,
quân Mông Cổ vượt rặng Cao Gia Sách (Caucase) lọt vào địa bàn của
giống người Slaves, gặp quân Thổ Nhĩ Kỳ (thuộc giống Đột Quyết, tây tiến
từ thế kỷ thứ XI). Quân Thổ thua mau, và quân Mông Cổ vào các làng
cướp phá, hãm hiếp như thường lệ.
Thời ấy, người Slaves chưa thành lập được những quốc gia lớn mạnh. Họ
chỉ có những lãnh địa lớn nhỏ cai quản bởi những lãnh chúa, như: Rostov,
Moscou, Novgorod (nay thuộc Nga), Kiev (nay thuộc Ukraine), Chernigov,
Galicie (nay thuộc Ba Lan)... Năm 1223, các ông chúa Slaves họp nhau
thành lập một đoàn quân gồm 80 ngàn người. Các ông chúa là tướng mặc
giáp lưới sắt nặng nề, theo sau là những toán bộ binh, ra gặp quân Mông Cổ
ở bờ sông Kalka. Kỵ binh tiên phong Mông Cổ cầm cung bắn vãi tên lên
đầy trời. Một số tướng Slaves dẫn quân tiến lên đánh. Quân Mông Cổ bỏ
chạy rồi biến mất trong màn khói mù mịt mà quân Mông Cổ đốt phân ngựa
trộn dầu hoả tạo nên. Sau đó, quân Slaves thấy sau màn khói không phải là
toán kỵ binh cầm cung tên mà là toán kỵ binh cầm giáo, cầm kích đánh giết
dữ dội. Quân Slaves hoảng loạn, mạnh ai nấy chạy, đại bại. Hai viên tướng
Mông Cổ Jebe và Sudebei ngồi ăn uống trên một cái hòm gỗ trong đó có
nhốt ba ông chúa Slaves bị bắt. Ba ông này bị ngạt thở chết.
Sau trận này, Jebe và Sudebei dẫn quân quay về hướng đông, đi về mạn
sông Volga, thắng thêm hai trận nữa, rồi năm 1224 vượt núi Oural, hội quân
với Thành-cát-tư Hãn, đi xuyên qua nước nay là Kazakhstan. Dọc đường,
quân Mông Cổ cướp lương thực, của cải và ngựa của dân bản xứ, đánh tan
bất cứ đội quân nào kháng cự lại.
Năm 1225, Thành-cát-tư Hãn lên đường về Mông Cổ. Nhưng ông không về
thẳng quê mà lại tạt qua thành Hạ Châu, kinh đô của nước Đại Hạ năm
1226 để hỏi tội vua nước này. Nguyên năm 1218, trước khi đi đánh nước