-----
(1) Đời Tần Bồ Kiên, Đậu Thao đi lính thú lâu năm. Vợ là Tô Huệ ở
nhà dệt bức hồi văn bằng gấm lên vua Tần, nêu lên nỗi khổ của người
chinh phu và chinh phụ. Thao được trả về.
Bấy giờ có ông Phó bảng rất ưng và thưởng thức, cầm bút phê rằng:
"Lời hay, tình cảm rung động lòng người. Nên cho một cô gái tuổi đôi tám
dịu dàng ngâm lên, lấy đàn tranh gảy theo, gõ phách hòa nhịp. Hết bài thì
uống một cốc rượu lớn".
Lại thường vịnh mười bài nêu tên các bậc hiền giả, học trò đức Khổng.
Mỗi câu có tên một người. Nay hãy lục một bài như sau:
Điền hoạch tam hồ tiện thỉ Cung,
Giang lâu quy ngọa học Cao phong.
Sơn thê hỷ vấn lai Hà tảo,
Cơ Thượng đình thoa kế nữ công.
Nghĩa là:
Săn được ba con cáo thì buông cung ra,
Về nằm ở lầu bên sông học thói cao.
Bà vợ miền núi mừng hỏi: sao về sớm thế?
Và dừng thoi trên máy cửi kể lể việc nữ công (2).
Hàng xóm có người đàn bà vô đạo, bèn làm bài phú Nghiệt phụ như
sau:
Gớm thay nghiệt phụ,