THÁNH TÔNG DI THẢO
Khuyết Danh
www.dtv-ebook.com
Việt Nam Kỳ Phùng Sứ Lục
Đời nhà Lê có Ngô Kiều Nương ở xã Phù Ninh huyện Tiên Du (1)là
con gái quan Tri phủ họ Ngô. Chuyện ra đời của Nương như sau:
Mẹ Nương một hôm đi chợ về muộn, ngồi nghỉ chốc lát dưới gốc cây
đa ở Dương Húc, tâm thần bỗng thấy xúc động, bất giác thụ thai, đến tuần
sinh nở. Nương lớn lên dung nhan xinh đẹp, nhưng chân tay hiếu động, gân
cốt nhẹ nhàng, tính thích trèo leo vin hoa hái quả.
Cuối đời mãn nhiệm, (ông Phủ) về quê dựng trường ở phía tây làng,
thu dạy nhiều học trò. Nương bấy giờ còn nhỏ thường nghe lỏm các buổi
giảng đọc của cha, nên phần nào thông hiểu nghĩa sách. Cha nàng yêu quý
nàng nên ngoài những khi canh cửi ra, ông cũng giảng thêm cho nàng
những nghĩa lớn của kinh sử. Được mấy năm, thi tứ, văn tứ của nàng đã có
thể sánh tài đua khéo cùng các học trò giỏi của cha. Có lần đến tiết Khất
xảo (2), bày hoa quả lễ vật ra sân để cúng dâng thiên tôn, tình cờ nàng có
thơ rằng:
-----
(1) Nguyên bản chép là "Thiên Du" chúng tôi ngờ là "Tiên Du" bị
chép nhầm.
(2)Theo phong tục cổ, vào đêm 7 tháng 7 Âm lịch, đàn bà con gái bày
lễ vật hoa quả ra sân cầu xin Chức Nữ ban cho sự khéo léo tinh khôn.
Ngưu nữ tương truyền lưỡng Đẩu Thai,
