THÁNH TÔNG DI THẢO
Khuyết Danh
www.dtv-ebook.com
Truyện Chồng Dê
Làng Thanh Khê có người đàn bà góa chồng, sinh được hai con gái.
Người em đã đi lấy chồng. Người chị ở nhà, đến năm mười chín tuổi thì mẹ
mất. Tin nhạn rất nhiều nhưng cô ta đều khước từ, vì nhà không có ai trông
coi và không thể đội tang phục đi lấy chồng được, phải đợi ba năm hết tang
phục mới dám nói đến chuyện hôn thú.
Làm ma mẹ xong, mượn tiếng đến nương nhờ người chú họ, kỳ thực
là dời đi một nơi xa hơn, khâu vá kiếm ăn. Thường mỗi ngày hai buổi cúng
cơm, khóc lóc rất thảm thiết. Tuần trăm ngày cũng thế, ngày giỗ đầu và
ngày giỗ hết tang cũng gào khóc như thế. Tiếng khan, người gầy, ai nghe
tiếng hoặc trông thấy dáng, đều khen là người có hiếu.
Ba năm hết tang, gặp ngày thanh minh, người con gái mua giấy tiền đi
tảo mộ. Thầm nghĩ: ngày tháng thoi đưa, phút chốc mẹ đã khuất mặt vắng
lời, chỉ thấy cỏ xanh một nấm, không biết linh hồn nương tựa vào đâu? Đau
đớn biết dường nào! Lại nghĩ: năm nay mình đã hai mươi mốt tuổi, con gái
khó lòng ở một mình, vườn xuân rồi sẽ có chủ, thì ngày này năm sau, biết
ai là người ra mộ cúng bái? Thương cảm xiết bao! Lo buồn trăm ngả, thổn
thức không nói nên lời, chỉ sụt sùi trước mộ đến khi mặt trời lặn mới ra về.
Giữa đường thấy một con dê lông trắng như tuyết, không hiểu là dê nhà ai
lạc đàn. Dê thấy cô gái đi qua thì bám theo từng bước, xua đuổi cũng không
chịu đi. Đến nhà, dê vào ngay trong buồng. Người con gái cũng ưa dê có bộ
lông đẹp, cắt lá tre cho ăn. Tính nó rất sạch, hàng ngày ăn xong lại tìm chỗ
cao ráo mà nằm. Đêm thì nằm phục trong buồng. Bỗng một đêm, dê hóa
thành một chàng trai lên thẳng giường ngồi. Người con gái nhạc nhiên, có ý
hoảng sợ, chạy trốn dưới gầm giường, hốt hoảng nói:
