QUYỂN I
VĂN THAO
Thiên thứ nhất
VĂN SƯ
Văn Vương sắp đi săn.
Sử Biên gieo quẻ bói rằng: “Đại vương săn ở đất Vị Dương thì sẽ được việc
lớn. Không phải được rồng, lân, cọp, gấu, mà là điềm được bậc công hầu Trời
cho xuống giúp Đại vương để lập sự nghiệp, hưng thịnh như thời Tam Vương
vậy".
Văn Vương nói: "Điềm này tốt đến thế?”
Sử Biên tâu: "Xưa Thái tổ của thần là sử Trù chiêm quẻ cho vua Vũ gặp Cao
Dao cũng được điềm này”.
Văn Vương bèn nghỉ ngơi ăn chay ba ngày rồi xa giá đến miền Vị Dương,
chợt thấy Thái Công đang ngồi dưới túp lều tranh câu cá.
Văn Vương đến úy lạo và hỏi: "Người thích câu cá lắm ư?"
Thái Công đáp: "Thần nghe nói quân tử thích thỏa chí của mình, tiền nhân
thích được việc của mình. Nay thần ngồi câu ở đây cũng giống như vậy, chứ
không hẳn là vui thích” .
Văn Vương hỏi: "Sao gọi là giống như thế?"
Thái Công đáp: "Câu cá có ba điều cân nhắc":
- Tùy quyền mà ban bổng lộc
- Tùy quyền mà khiến người chết
- Tùy quyền mà định tước quan
Câu cá để đạt được nguyện vọng của mình thì ý nghĩa sâu sắc có thể “làm
nên việc lớn”
Văn Vương nói: "Xin cho nghe về cái ý nghĩa ấy".
Thái Công đáp: "Nguồn sâu nên nước chảy, nước chảy là cái Lí sinh ra cá.
Rễ sâu nên cây lớn, cây lớn là cái Lí sinh ra quả. Quân tử cùng chí hướng nên
hợp nhau, hợp nhau là cái Lí sinh ra sự việc.