làm chuẩn. Mạt trăng đi ở phần sao Cơ (13 độ trời), sao Chẩn (15 độ), sao
Trương (17 độ), sao Dực (19 độ), thì không quá 3 ngày hẳn sẽ có gió lớn
mấy ngày liền. Ngửa xem các vì sao thấy sáng nhấp nháy không định thì
không quá 3 ngày hẳn sẽ có gió lớn trọn ngày. Mây đen đêm che ở miệng
sao Đẩu thì gió mưa cùng nổi. Mây từ phương bắc nổi lên thì gió to. Mây
đen qua Ngân hà thì gió to mấy ngày. Trăng quầng sắc xanh mấy vòng thì
có gió không mưa. Mặt trời lặn mây đen trải ra thì có gió ở xa tới. Gió từ
mươi dặm đến bay bụi động lá; gió từ trăm dặm đến thổi cát bay ngói; gió
từ nghìn dặm đến sức có thể lăn đá; gió từ muôn dặm đến sức có thể nhổ
cây. Biết được thời của gió mà khéo dùng thì muôn lần đánh muôn lần
thắng.
Địa lợi. Phép hỏa công, trên thì thuận thiên thời, dưới thì ứng địa lợi.
Đồng bằng sông rộng, đánh xa thì thắng (dùng viễn khí
1
mà đánh). Rừng
rậm đường hẹp, đánh sát thì thắng (dùng pháp khí
2
thuận gió mà đánh).
Dựa cao đánh thấp thì thế thuận, dùng đồ nặng với lửa mạnh mà úp
xuống. Dưới đánh trên thì thế nghịch, dùng đố sắc với lửa hừng mà phun
lên. Hai bên đều là hỏa khí cả, thình lình mà gặp, không kịp thành trận,
thì thế dễ loạn, dùng viễn khí mà đánh trước thì thắng. Hai bên đều đóng
dinh trại, muốn cướp xe lương, trước phải xem đường phục binh, thấy thế
dễ làm, dùng hiệu khiến nổi đánh bốn mặt thì thắng. Ở trong thành đánh
ra ngoài thì nên đánh chỗ bền chắc; ở ngoài thành đánh vào trong thì nên
đánh chỗ mềm yếu. Đánh thủy thì phải ở trước đầu gió, đồ dùng thì như
loại khói mù. Mui và buồm thì phải tẩm thuốc thế nào cho lửa không bén.
Đó là chước ứng chiến vậy. Nếu không phân biệt địa lợi mà dùng cho
thuận, thì hẳn là bỏ khí cụ mà chạy, chỉ giúp thêm cho giặc mà thôi.
Điều răn của binh. Phàm gặp những lăng tẩm vua chúa đời trước, đền
miếu thánh hiền, đô ấp đòông dân, làng ngõ xúm xít, nếu dùng hỏa công
thì đều là thiến ý sùng đạo và không có lòng thương dân. Đó là điều răn
thứ nhất.
Trước vướng rừng rậm, tiến không chỗ giữ, lưng dựa đầm nước, lui không
lối chạy, lại sát dinh trại, trận quân chưa bày, phàm gặp nơi đó mà dùng lửa để
đánh thì sợ cháy lan cả đến mình. Đó là điều răn thứ hai. Thời gió chưa định,
địa lợi chưa có, gió mạnh tắt lửa, vạ không gì to bằng thế.
