Phàm giặc có quân dũng hãn, hẳn khiến đến xung đột cửa thành của ta, ta
nên giả làm không biết, mở cửa để chờ, trên đường đặt hố sập ngựa và cầu
máy, ở chỗ tường lớp ngõ cong thì cho phục binh đánh úp. Nếu ước lượng giặc
độ 1, 2 trăm người thì hạ ván tháp của các lớp cửa, khiến giặc quân trước đã
thua, quân sau bị đứt.
Phàm trong thành khí giới đã đủ, chống giữ đã được, nên ra quân kỳ, dùng
thuật trá, lấy đánh thay giữ, để mà giải vây. Trước hết phải làm cửa ngầm, hoặc
nhân giặc mới đến, trận chưa chỉnh, hoặc đêm hôm nhân giặc không biết, hoặc
giặc đánh thành mới nghỉ, hoặc giặc vây lâu đã mỏi, lẻn cho quân tinh kỵ ngậm
tăm ra đánh, đánh giặc thua rồi thì không nên đuổi theo; hoặc quân ta chưa ra
mà giặc đã đến, xông cửa mà vào, thì ta ở trên thành quay mặt vào trong mà
vần đá to cho rớt xuống đè để chặn không cho nó vào.
*
* *
Sách Hành quân tu trí:
Dùng ống pháo lửa, thương dài, đùi gỗ, pháo tay để đánh người dưới thành.
Hình 58. Đùi gỗ
Dùng nỏ bàn, phóng tên lửa và pháo lửa mà đốt cỏ củi lấp hào.
Dùng pháo lửa để bắn thổ sơn và nga xa động tử
1
.
Thành trại nếu ở vào nơi đồng bằng, hay ở gần có suối tự cao nguyên chảy
xuống và có sông ngòi, thì nên phòng giặc dùng cách xẻ úng cho nước ngập
thành ta. Tỉnh Hà-đông ngày nay, tức thành Thái-nguyên ngày xưa, quân nhà
Tống đã xẻ sông Phần-thủy mà dội xuống quân Lưu Duy-nguyên là thế.
Quanh thành đặt nhiều cửa đột, ngầm cho quân mạnh và ngựa đánh vào chỗ
không ngờ của giặc. Nếu giặc ở trên núi cao ngoài thành, dựng vọng lâu để
xem hư thực ở trong thành ta, nếu quân ngựa ở trong thành có ít, thì cho cùng
với trâu ngựa của cư dân, hết thảy đều mặc giáp mà phô bày ở nơi phố chợ, lại
khiến cư dân lên thành, trai trẻ đứng trước, già yếu đứng sau, cần nối tiếp nhau.
______________________________________
