ích khi tranh luận liệu con người có bản chất bạo lực hay hợp tác. Mọi xã
hội loài người đều vừa bạo động, vừa hợp tác; đặc điểm nào thắng thế tùy
thuộc vào hoàn cảnh.
Các động cơ của chiến tranh truyền thống
Điều gì đã dẫn xã hội truyền thống đến chiến tranh? Chúng ta có thể trả lời
câu hỏi này theo nhiều cách khác nhau. Phương pháp trực tiếp nhất không
phải là cố gắng diễn giải lại những động lực mà họ tuyên bố hay các động
lực ẩn sau những tuyên bố đó, thay vào đó, phải quan sát những lợi ích mà
người chiến thắng có được từ cuộc chiến. Phương pháp thứ hai là hỏi họ về
những động lực gây ra chiến tranh ("những nguyên nhân trước mắt của
chiến tranh"). Phương pháp còn lại là cố gắng phát hiện ra những động cơ
ẩn giấu thực sự của họ ("các nguyên nhân sâu xa của chiến tranh").
Các xã hội truyền thống chiến thắng có được nhiều lợi ích. Khi liệt kê một
số lợi ích chính theo thứ tự bảng chữ cái mà không xếp hạng về mức độ
quan trọng, các lợi ích đó bao gồm trẻ em bị bắt, bò, thực phẩm, đầu người
(đối với những tộc săn đầu người), ngựa, xác người để dùng cho thực phẩm
(với những tộc ăn thịt người), đất đai, tài nguyên đất (ví dụ như khu vực
đánh bắt cá, vườn cây ăn quả, vườn, hồ muối và mỏ đá), lợn, danh dự,
nguồn chất đạm, nô lệ, quyền giao thương và các bà vợ.
Tuy nhiên, những động cơ mà con người đưa ra để khởi động chiến tranh,
cũng như các động cơ họ đưa ra để lý giải các quyết định quan trọng khác,
có thể không giống với các lợi ích quan sát được. Trong chiến tranh cũng
như những lĩnh vực khác của cuộc sống, con người có thể không nhận ra
hoặc không thành thật về những gì thúc đẩy họ. Vậy những người này đã
nói gì về động cơ gây ra chiến tranh của họ?
Câu trả lời phổ biến nhất là "trả thù" cho vụ giết những người cùng bộ lạc
hoặc những thành viên trong cộng đồng, vì hầu hết trước các cuộc chiến
của bộ lạc là những trận chiến khác chứ không phải một nền hòa bình lâu
