THẾ THỨ CÁC TRIỀU VUA VIỆT NAM - Trang 67

hộ trên đất nước ta. Quá trình này diễn ra trong điều kiện nhân dân ta liên tục
nổi dậy chiến đấu giành độc lập, cho nên vừa chậm chạp, vừa không bám chặt
được cơ sở xã hội của nước ta. Đặc điểm chung của chính quyền đô hộ thời
thuộc Minh là bên cạnh hệ thống quan chức hành chính với một lực lượng bảo
vệ hùng hậu, còn có cả một hệ thống tướng lãnh trực tiếp cầm quân, sẵn sàng
ứng phó với mọi tình hình. Quyền hành của tướng cầm đầu lực lượng vũ trang
rất lớn, có khi còn lấn át cả quyền của hệ thống quan chức hành chính. So sánh
thì khập khiễng và dễ gây ra sự ngộ nhận, nhưng đại để, nhà Minh vừa thiết lập
một chính quyền quân quản do tướng lĩnh nấm giữ, vừa cố gắng thiết lập một
chính quyền dân sự để giải quyết những công việc của buổi giao thời. Bởi đặc
điểm này, việc xây dựng thế thứ chính quyền đô hộ của nhà Minh không đơn
giản như thế thứ của các triều đại khác.
Đại để quân Minh đã thiết lập mấy thế hệ chính quyền đô hộ sau đây:
1 - Chính quyền trực trị của tướng lĩnh (Bộ chỉ huy xâm lăng của quân
Minh)
- Tổng chỉ huy: Thành quốc công Chu Năng. Nhưng Chu Năng vừa đi đến Long
Châu (Trung Quốc) thì bị bệnh mà chết, nhà Minh phải cho Trương Phụ lên nắm
quyền thay.
- Phó tổng chỉ huy thứ nhất: Tân Thành hầu Trương Phụ.
- Phó tổng chỉ huy thứ hai: Tây Bình hầu Mộc Thạnh.
- Các tướng tham mưu:
• Tả tham tướng: Phong Thành hầu Lý Bân.
• Hữu tham tướng: Vân Dương bá Trần Húc.
- Chính quyền này tồn tại cho đến tháng 8 năm 1414 mới hết. Tháng đó, Trương
Phụ về nước. Trong khi chính quyền trực trị đang tồn tại thì hệ thống chính
quyền gồm các quan chức dân sự cũng từng bước được xây dựng.
2 - Thế thứ quan chức hành chính dân sự
- Từ 1407 đến tháng 9 năm 1424:
• Đứng đầu: Hoàng Phúc. Khi mới sang, Hoàng Phúc chỉ mới ở chức án sát.
Sau, Hoàng Phúc được thăng dần lên đến chức Công bộ thượng thư. Tháng 9
năm 1424, Hoàng Phúc về nước.
• Phụ tá cho Hoàng Phúc trong việc trông coi lực lượng vũ trang là Đô chỉ huy
sứ Lữ Nghị.