THU HỒNG
Sinh ngày 19 juillet, ở Turane. Chánh quán; làng Thần Phù, huyện Hương Thủy (Thừa Thiên). Học trường Tourane, trường Đồng
Khánh, Huế.
Đã xuất bản: Sóng thơ (1940)
Người ta vẫn nói giọng Huế phải nghe từ miệng con gái Huế mới có duyên. Lần thứ nhất trên thi
đàn ta được nghe giọng một người gái Huế, mà lại là một người trong hoàng tộc: Tôn nữ Thu
Hồng.
Giả Thu Hồng chịu làm những câu trơn tru mà trống rỗng, chắc chẳng khó gì. Ai mà không làm
được những câu trơn tru, trống rỗng? Nhưng người có cái ý muốn rất dáng quý là diễn đúng hình
dáng riêng của hồn mình. Có phải vì thế mà giọng nói của người có vẻ ngọng nghịu rất ít có trong
thơ ca. Ngọng nghịu khi ôn lại quãng đời thơ ấu đã đành; ngọng nghịu cả những khi ca ngợi cảnh
trời:
Cảnh đẹp cứ dàn thêm bước bước,
Lời ngợi khen mỗi phút lại thay thay.
Những tình ý người lớn trong giọng nói trẻ con ấy thực dễ thương.
Thực ra Thu Hồng cũng chỉ trẻ con ở cái giọng. Khi người ta muốn sống hoài trong thời thơ ấu,
hẳn người ta không còn thơ ấu nữa. Người thiếu nữ ấy đã biết tình yêu là “mầm chán nấn” và
người ước ao:
Mầm chán nản chớ len vào niên thiếu,
Chớ len vào sớm quá, tội em mà!
Em nghe như thời ấy vẫn còn va,
Em chầm chậm để mong còn xa mãi;
Hãy là hoa, xin hãy khoan là trái:
Hoa nồng hương mà trái lắm khi chua.
Ta tưởng nghe những lời Xuân Diệu. Nhiều chỗ khác cũng xui ta nghĩ đến Xuân Diệu, nhất là khi
Thu Hồng bãn khoăn muốn cắt nghĩa tình yêu. Bốn câu thơ của người không bóng bảy, không tinh
vi như bốn câu thơ Xuân Diệu
[85]
nhưng cũng thật thà dễ thương:
Chỉ biết hôm xưa, một buổi chiều,
Cùng người trò chuyện chẳng bao nhiêu.
Người đi, tôi thấy sao mong nhớ!
Và cảm quanh mình nỗi tịch liêu.
Xem thơ Thu Hồng, tôi còn nghĩ đến vài người nữa, nhất là Nam Trân. Thu Hồng đã học được
của Nam Trân cái lời ghi chép những hình sắc xứ Huế và ngòi bút của nữ sĩ đã vẽ nên đôi bức
tranh nho nhỏ, có lẽ chưa được nổi nhưng có một vẻ linh hoạt riêng:
