Màu thời gian không xanh
Màu thời gian tím ngát
[73]
Hương thời gian không nồng
Hương thời gian thanh thanh
[74]
*
Tóc mây một món chiếc dao vàng
[75]
Nghìn trùng e lệ phụng
[76]
quân vương
Trăm năm tình cũ lìa không hận
Thà nép mày hoa thiếp phụ chàng
[77]
*
Duyên trăm năm đứt đoạn
Tình một thuở còn hương
Hương thời gian thanh thanh
Màu thời gian tím ngát
[78]
(Ngày nay)
BÌNH
Nói về toàn thể nên chú ý đến điệu thơ. Bài thơ bắt đầu bằng những câu dài ngắn không đều: ẩm
điệu hoàn toàn mới. Kế đến bốn câu ngũ ngôn cổ phong, một lối thơ cũ mà các thi nhân gần đây
cũng thường dùng. Bỗng chuyển sang thất ngôn: điệu thơ hoàn toàn xưa. Lời thơ cũng xưa với
những chữ “phụng quân vương” và những chữ lầy lại ở câu Kiều: “tóc mây một món dao vàng
chia hai”. 'Nhưng với hai câu thất ngôn dưới thi nhân đã từ chuyện người xưa trà về chuyện mình.
Những chữ “thiếp phụ chàng” đưa dần về hiện tại. Rồi điệu thơ lại trở lại ngụ ngôn với hương
màu trên kia.
Thành ra ý thơ; lời thơ, điệu thơ cùng vài hồn thi nhân đi từ hiện tại về quá khứ, từ quá khứ gần
đến quá khứ xa, rồi lại dần dần trở về hiện tại. Hiện tại chỉ mờ mờ nhạt nhạt, nhưng càng đi xa về
quá khứ, câu thơ càng thiết tha, càng rực rỡ. Nhất là chỗ từ ngụ ngồn chuyển sang thất ngôn câu
thơ đẹp vô cùng. Tôi tưởng dầu không hiểu ý nghĩa bàị thơ người ta cũng không thể không nhận
thấy cái vẻ huy hoàng, trang trọng của câu thơ
[79]
.
Trong thơ ta có lẽ không có bài nào khác tinh tế và kín đáo như thế.