lên xuống, tinh nguyệt luôn vận chuyển, bốn mùa biến đổi. Sự thay đổi của
thế giới là do thiên nhiên quyết định, nhưng thế lực tụ tan là do con người.
Ngươi chớ nên để tầm mắt hạn hẹp, chỉ nhìn thấy Nam Cung thế gia ở trước
mắt. Hãy thử nghĩ đến sự thay đổi, hưng vong của các triều đại trong mấy
nghìn năm nay, cái gì chi phối sự biến đổi đó?”
Lạc Văn Giai từ từ cúi đầu suy tư, giây lát sau cuối cũng ngẩng đầu đáp:
“Là con người! Là do một số ít nhân vật phong vân đã khéo léo vận dụng
thời thế tạo nên những kỳ tích to lớn. Bất luận là Tần Thủy Hoàng, Hán Vũ
Đế, hay Đường Thái Tông, Tống Thái Tổ, thảy đều như vậy cả.”
“Trong số họ có ai nhờ vào võ công cao cường mà có được thiên hạ
không?” Vân gia lại hỏi.
“Không.” Lạc Văn Giai lập tức lắc đầu.
“Chắc hẳn ngươi đã thuộc làu kinh sử,” Vân gia lại hờ hững hỏi, “không
biết ngươi có được sự gợi mở nào từ những công lao sự nghiệp to lớn của
người xưa không?”
Trong đầu Lạc Văn Giai chợt lóe lên một tia sáng, sực nhớ lại câu mình
đọc được trong Thiên Môn Mật Điển. Trầm mặc một lúc, gã bất giác chầm
chậm gật đầu, nghiêm giọng đọc: “Con người, không có nanh vuốt của loài
lang sói, càng không có sức mạnh của giống hùm beo, nhưng lại có thể bắt
sói, trói hùm, săn voi, dạy hổ; không có nguyên nhân nào khác, chỉ bởi có
trí tuệ thôi vậy. Không sai! Người ta lớn mạnh là do trí tuệ chứ không phải
do gia thế hay võ công.”
Cuối cùng Vân gia cũng cười nhạt một tiếng, khẽ gật đầu nói: “Ngươi
có thể hiểu được điều này thì có thể xem như là chưa bị sách vở làm hỏng.
Nếu ngươi có thể nghĩ thông được vai trò thực sự của trí tuệ, không chừng
lão phu sẽ nghĩ đến chuyện thu ngươi làm đệ tử. Ba ngày sau lão phu lại
đến, mong rằng ngươi không làm lão phu thất vọng.” Nói đoạn Vân gia đặt
bình nước và mấy cái bánh ngô trong tay xuống, khóa cửa lại như cũ, ung
dung lướt đi.
Lạc Văn Giai lại ngồi xếp bằng xuống, chìm vào trầm tư ngẫm ngợi.
