Tôi gặp rắc rối trong việc truyền đạt thông điệp về sự khác nhau giữa
Mediocristan và Extremistan vì nhiều lý lẽ phản bác được đưa ra đều nhằm
mục đích chứng minh mức độ hiệu quả của việc ứng dụng đường cong hình
chuông trong xã hội - nhưng chỉ cần nhìn vào cơ quan tín dụng, v.v. thì bạn
sẽ hiểu.
Lời nhận xét duy nhất mà tôi thấy không thể chấp nhận được là “Anh nói
đúng; chúng tôi cần có những người như anh để được nhắc nhở về sự yếu
kém của những phương pháp này, tuy nhiên, anh không thể để đứa trẻ sơ
sinh tự tắm cho mình được”, có nghĩa là tôi cần phải chấp nhận phân phối
Gauss rút gọn của họ, trong khi cũng phải chấp nhận rằng các độ lệch lớn
có thể xuất hiện - họ không nhận ra được sự không tương thích của hai cách
tiếp cận trên. Cứ như thể một người có thể chết một nửa vậy. Không ai
trong số những người sử dụng Lý thuyết quản lý danh mục đầu tư hiện đại
trong hai mươi năm qua giải thích được cách họ có thể vừa ứng dụng mô
hình đường cong Gauss vừa ứng dụng các độ lệch chuẩn lớn. Không một ai
cả.
Sự chứng thực
Trong suốt thời gian đó, tôi đã chứng kiến nhiều lỗi chứng thực đủ để
khiến Karl Popper phải phản kháng một cách đầy giận dữ. Người ta tìm ra
những dữ liệu mà trong đó không có biến động hoặc sự kiện đặc biệt nào,
và chỉ cho tôi “chứng cứ” là ai cũng có thể sử dụng đường cong Gauss. Nó
cũng hệt như ví dụ về “chứng cứ” rửa oan rằng O.J. Simpson không phải là
kẻ sát nhân mà tôi đã trình bày ở Chương 5. Toàn bộ ngành thống kê lẫn
lộn giữa việc thiếu bằng chứng (absence of evidence) với bằng chứng cho
thấy không có (evidence of absence). Thêm nữa, mọi người không hiểu
được sự bất cân xứng cơ bản có liên quan trong đó: bạn cần một quan sát
độc lập để phủ nhận đường cong Gauss, nhưng hàng triệu quan sát khác sẽ
không hoàn toàn xác nhận được giá trị ứng dụng của nó. Vì sao vậy? Bởi
đường cong hình chuông Gauss không chấp nhận những độ lệch lớn, còn
