Tôi ngẩn ra một lúc, rồi chợt hiểu. Ông đang nhắc đến các vị lãnh đạo
Bộ Thuỷ sản chục năm trước đây.
- Cứ nói tên tôi, Phạm Ngọc Thạch, người Thống Nhất, Thường Tín là cả
Bộ Thuỷ sản đều biết - Như gặp người thân quen, ông già thao thao kể lại
những năm tháng tuổi trẻ - Tôi làm cá từ năm năm sáu (1956). Ngày ấy còn
có phong trào đi vớt trứng cá sông Hồng. Bây giờ chẳng còn ai đi vớt trứng
cá nữa, với lại cũng chẳng còn trứng cá đâu mà vớt. Nhưng ngày ấy, đến
mùa cá đẻ, hai bờ sông Hồng đông nghịt người, toàn dân xã Thống Nhất
quê tôi. Hồi còn làm ăn tập thể, hợp tác chúng tôi có 250 khổ vợt, chuyên
đi vớt trứng cá. Chắc canh còn nhớ cảnh dân bán cá giống, gánh hai thùng
sơn vừa đi vừa lắc để lấy ôxy cho cá thở. Dân Thống Nhất đấy. Từ gánh cá,
chúng tôi cải tiến chở bằng thùng phi, làm ôxy nhân tạo. Những năm Mỹ
đánh bom ác liệt, tôi từng vào tận Thanh Hoá, Nghệ An làm cá giống. Sau
giải phóng, Bộ Thuỷ sản về tận xã trưng tập bọn tôi về Bộ, giao cho chúng
tôi vận chuyển cá giống bằng máy bay chuyên cơ vào Đồng Nai, Biên Hoà.
Hồi ấy ông Trịnh làm Bộ trưởng. Đích thân ông Trịnh gặp tôi đề nghị giúp
các tỉnh Nam Bộ phát triển nghề cá. Ở phía Nam tuy mới gây dựng từ sau
năm 1975, nhưng nghề cá phát triển với tốc độ rất nhanh. Khắp từ Phú Yên,
Khánh Hoà vào đây, nơi nào có trại cá giống, tôm giống là có người làng
chúng tôi. Riêng ở Bạc Liêu, các chú thấy đấy, cả đại gia đình chúng tôi đã
vào đây lập nghiệp…
Thì ra ông Phạm Ngọc Thạch này mới thực sự là người đặt nền móng
cho những trại cá giống, tôm giống của ba anh con trai tỷ phú. Tôi lắng
nghe và thầm cảm phục người đã khai phá, mở hướng cho nghề cá từ sông
Hồng vào đồng bằng sông Cửu Long…
Trong lúc ông cụ say sưa kể chuyện, cụ bà từ lúc nào nhẹ nhàng từ trên
lầu bước xuống gật đầu chào khách và sẽ sàng ngồi bên cụ ông, rót nước.
Nhìn gương mặt đẹp phúc hậu, biết là ngày xưa cụ bà đã làm xiêu lòng bao
chàng trai nghề cá sông Hồng. Tôi chợt bắt gặp hình ảnh bốn vợ chồng cha
con ngồi quây quần dưới mái hiên toà biệt thự. Nếu có anh con trai út Phạm
Trung Kiên “Vua đẻ cá trắm miền Nam” nữa sẽ đủ một bộ ba tỷ phú. Câu
