p.
là trắc nghiệm của các em”, các sinh viên đã bị cuốn vào tình huống này, về mặt tâm lý đã dễ
dàng chấp nhận “trò lừa bị ” Giáo sư Forer kết luận: “Thực ra con người rất dễ bị lừa gạt, sự
tự đánh giá của con người cũng rất không chính xác.”
Những người đọc nguội thực ra đã sử dụng nguyên lý vừa đơn giản vừa thực dụng, khiến người
khác cảm thấy đối phương quả thực đã nhìn thấu bản thân mình.
Nói cách khác, những người chạm tới sâu thẳm tâm hồn chúng ta, có thể chính là những kẻ lừa
gạt như vậy, còn chúng ta đã trở thành đồng phạm hoặc nạn nhân của họ.
Càng bó buộc, càng yêu thương
Do đó, chúng ta dễ nhận thấy, thực ra con người đều yếu đuối và dễ bị kích động, đến mức “bị
lừa gạt” một cách tự nhiên như vậy.
Về phương diện đáng yêu trong nội tâm con người, chúng ta hãy xem xét một hiện tượng tâm lý
bất thường như sau:
Ngày 23/8/1973 tại Stockholm (Thụy Điển), ba tên cướp bắt cóc bốn nhân viên ngân hàng,
gồm ba nữ, một nam, họ bị bắt cóc khoảng hơn 160 tiếng. Ban đầu, các nhân viên ngân hàng vô
cùng sợ hãi, thầm nghĩ không có cách nào bảo toàn tính mạng. Điều bất ngờ là, băng cướp hung
hãn kia lại đưa cho họ thức ăn và nước uống. Kết quả là, từ trong sâu thẳm tâm hồn, bốn nhân
viên ngân hàng gồm ba nữ, một nam cảm thấy biết ơn bọn cướp, vì họ cảm thấy băng cướp
hoàn toàn có thể giết chết mình nhưng chúng đã không làm thế. Vài tháng sau khi vụ việc xảy
ra, bốn nhân viên ngân hàng bị bắt cóc vẫn thể hiện sự thương hại đối với những tên cướp, bọn
họ từ chối tố cáo băng cướp trước tòa, thậm chí còn quyên góp tiền thuê luật sư biện hộ cho
chúng. Bọn họ đều thể hiện rõ không hề căm giận băng cướp, đồng thời bày tỏ sự cảm kích vì
những tên cướp không hề làm hại mà ngược lại còn chăm sóc họ và họ có thái độ thù địch với
cảnh sát. Thậm chí, nữ nhân viên ngân hàng còn yêu một trong số những tên cướp và hai người
đính hôn trong thời gian tên cướp đó ngồi tù.
Đây chính là “hội chứng Stockholm” nổi tiếng trong giới tâm lý học. Hội chứng này làm sáng
tỏ một nhược điểm đáng sợ trong nội tâm con người là, sau khi bị đày đọa về thể xác và tinh
thần, rồi lại được an ủi, vỗ về một cách vừa phải, con người có thể bị khuất phục.
