Tùy thuộc góc nhìn
Tại sao lại như vậy? Câu trả lời thật đơn giản nếu bạn biết rằng câu chuyện
được thuật lại dưới góc nhìn của một người ngồi trong một xe đang chạy về
phía con chó Phú Quốc. Đầu tiên, con chó Phú Quốc chỉ là một thứ gì đó
băng qua đường - nhìn từ xa trông giống như một con vật: bê, chó hoặc
ngựa con. Hãy còn quá xa để nhìn rõ.
Ngay sau đó, Mai, một người khác trong xe, la lên: “Cẩn thận con chó!” Cô
cũng nhìn thấy con vật; nhưng cô đã nhận ra đó là con chó. Cuối cùng, khi
chiếc xe dừng cách con chó khoảng 10cm, mọi người đều thấy con chó này
thuộc nòi Phú Quốc.
Khi nói hoặc viết, bạn luôn có thể lựa chọn giữa từ xa, từ gần với từ sát bên
bạn về mặt không gian. Đối với ví dụ trên, có thể hình dung như sau:
Xa: Con vật - Bê? Chó? Ngựa con?
Gần: Con chó - Béc giê? H’Mông? Phú Quốc?
Sát bên: Chó Phú Quốc
Như vậy, luôn có một từ đúng để nói về một thứ/vật nào đó, một từ khác để
chỉ thứ/vật đó cùng một số các thứ/vật khác cùng loại, và một từ nữa để trỏ
những thứ/vật ở phạm vi rộng hơn nhưng vẫn cùng loại. Và bạn có thể tiếp
tục kéo dài ra giống như địa chỉ ghi trên phong bì:
ông Ngọc Trân
9 Quảng trường Sông Hoài
Thành phố Hội An
