biết trông Đường Minh Hoàng mà khóc.
Theo sách “Thiên bảo di sự” thì Quý Phi ném một chiếc vòng ngọc cho
Minh Hoàng rồi biến mất. Minh hoàng nhặt lấy xem: quả thực là chiếc
vòng ngọc tự tay mình ban cho nàng năm xưa. Nhà vua ứa nước mắt. Thì
vừa lúc đó con ngọc thỏ đang cầm chầy giã thuốc ở dưới cây quế, ném cái
chầy vào vai áo nhà vua mà bảo: “Làm vua mà chẳng biết lấy nước lấy dân
làm trọng chỉ say mê một người đàn bà, chuyện đó đã xấu lắm rồi, nhưng
xấu vượt bực là đến lúc loạn ly, chẳng biết sửa lỗi mình lại đổ cả lỗi lên đầu
một người yếu đuối như thế sao gọi là thương yêu được, sao gọi là tiếc nhớ
được?”. Đường Minh Hoàng sực thức.
Thì ra đó chỉ là một giấc chiêm bao, nhưng lạ thay cái vòng của Quý Phi
tặng ở trên cung nguyệt vẫn còn ở trong tay Minh Hoàng. Buồn héo lá gan,
Đường Minh Hoàng từ đó đỡ nghĩ đến Quý Phi nhưng nhà thơ Lý Thương
ẩn nhờ đó đã viết nên tám câu thống thiết khi đi qua trạm Mã Còi, nhắc lại
cái nhục quân sĩ bắt nhà vua phi giết Quý Phi, đồng thời nhớ đến lời
nguyện ước khi xưa giữa “chàng” và “nàng” đêm thất tịch.
Cớ sao bốn kỷ làm thiên tử
Kém Mạc Sầu kia được hẳn hoi
Mê gái, thế thì hay hay dở? Dở hay hay không dám quyết, nhưng Đường
Minh Hoàng chỉ vì mê gái mà thành ra thần tượng của tình yêu, âu cũng ly
kỳ ác!
Không thế, sao cứ đến Trung thu ở Bắc cũng như Nam, nhà hát nào cũng
đưa vở tủ “Đường Minh Hoàng du Nguyệt điện” để chài người đi xem; còn
hàng bánh dẻo, bánh nướng thập cẩm, đậu đen, hạt sen trứng muối, ôi thôi
hàng nào mà không có một bức tranh thật lớn vẽ ông vua mê gái đó lúng
liếng con mắt nhìn Dưng Quý Phi hay làm thành hình đen cho chạy đèn kéo
