Đoái trông ngọn sóng bất bình còn đâu?
Trăm năm trong cuộc bể dâu,
Tử sinh vinh nhục cùng nhau mấy người,
Tiếng thơm ai để trên đời,
Có chăng riêng bạn anh tài biết cho.
Rồi đây ngang dọc giang hồ,
Anh hùng gây dựng cơ đồ khó chi!
Lời bàn của Thánh Thán
Hồi trên tả Ngô Dụng cướp pháp trường Giang Châu, đều gọi mọi người trao cho
một kế, đến khi cướp pháp trường, mới đột nhiên nảy ra bốn hạng người; Hồi này
tả Tống Giang đánh thành Vô Vi Quán, lại đem bí quyết nói ra, không giấu nửa lời
hay một chút, đều là đặc biệt khác nhau, các nhà văn đều có phép, đã tỉnh càng làm
cho tỉnh, đã tăng lại phải cho tăng, đã tả Tống Giang định kế rõ ràng, lại tả từng
người y kế, nếu không tả ra, chỉ nói một câu, khi đã tả ra lại nói mấy lần, đó là đặc
biệt khác với tục bút. Không thể không biết cho ra.
Một việc đánh thành Vô Vi Quán, đã ở trong định kế rõ rệt rồi sau mới chép rõ ra,
chỉ nói ra nhiều chữ "Thấy" đếm cho đủ số người mà thôi; Ví như khéo đánh cờ, thế
trận bầy ra đấy rồi chỉ thấy dùng một con hai con, đánh cướp từng chỗ, khiến cho
toàn cục phải biến động theo, văn chương như thế, mới là diệu bút.
Tả Tống Giang bấy lâu từng nói ra mồm, theo lời cha dặn: Thà chết không làm
nghề lạc thảo, thế mà trước kia, đã thu thập lũ tám người, Hoa Vinh, Tần Minh,
Hoàng Hồ, Lã Phương, Quách Trịnh, Yến Thuận, Vương Nụy Hổ, Trịnh Thiên Thọ,
Thạch Dũng, nhặt lại đem về sơn trại, đến lúc này lại thu thập mười sáu người, Đới
Tung, Lý Quỳ, Trương Hoành, Trương Thuận, Lý Tuấn, Lý Lập, Mục Hoằng, Mục
Xuân, Đồng Uy, Đồng Mãnh, Tiết Vĩnh, Hầu Kiện, Âu Bằng, Tưởng Kính, Mã Lân,
Đào Tôn Vượng, nhặt lại đem về sơn trại. Hai bên đều chép lớn ra cho rõ trung
gian kế sảo. Đó là pháp của Sử Gia án mà không quyết đoán vậy. Tả Tống Giang
dùng những quyền trá, lại tiếp tả ngay Lý Quỳ nói thẳng lời thô, độc giả thấy Lý
Quỳ thô trực, cho rõ Tống Giang quyền trá ngõ hầu nhận thấy ra.
Tả Tống Giang khi tới Lương Sơn, đã vội đổi thay phép cũ, theo ý của mình làm
mới, đã áp ngầm mọi người, lấn rõ Tiều Cái, lộ chân tướng con người, không ngờ
trong việc bút mực, có sức làm ra như thế.
