vẫn là 2 chiếc. Với bước thay đổi này, các nhà nghiên cứu muốn tìm ra câu
trả lời cho câu hỏi về các loại khan hiếm: Liệu chúng ta có đánh giá cao hơn
những thứ gần đây mới trở nên khan hiếm hay là những thứ luôn khan
hiếm? Trong thí nghiệm với những chiếc bánh quy, câu trả lời rất rõ ràng.
Việc giảm đột ngột từ dư thừa xuống khan hiếm đã tạo ra những phản ứng
tích cực rõ ràng đối với những chiếc bánh quy so với việc sự khan hiếm
không thay đổi.
Quan niệm cho rằng sự khan hiếm mới xuất hiện có tác động mạnh
mẽ hơn xảy ra ở rất nhiều trường hợp chứ không chỉ giới hạn ở nghiên cứu
này. Ví dụ, các nhà khoa học xã hội xác định được rằng chính sự khan hiếm
như thể là nguyên nhân gây nên bạo lực và lộn xộn chính trị. Người đề
xướng lý luận này chính là C. Davies. Ông cho biết, hầu hết chúng ta sẽ tìm
đến một cuộc cách mạng khi một giai đoạn có các điều kiện kinh tế và xã
hội tiến bộ lại kèm theo tư tưởng lật ngược những điều kiện trên một cách
thiển cận và đột ngột. Do vậy, không phải những người vốn vẫn bị áp bức
nặng nề nhất – những người coi sự nghèo khổ, túng thiếu của mình như một
phần của sự sắp đặt tự nhiên – là những người có nguy cơ tiến hành khởi
nghĩa. Thay vào đó, những người tiến hành khởi nghĩa ít nhất cũng được
biết một chút về một cuộc sống tốt đẹp hơn. Khi những tiến bộ về kinh tế,
xã hội mà họ đã từng được hưởng và mong đợi bỗng nhiên bị hạn chế, họ sẽ
mong muốn có được chúng hơn bao giờ hết và thường dấy lên phong trào
bảo vệ chúng bằng bạo lực.
Davies đã thu thập được những chứng cứ thuyết phục cho luận điểm
mới lạ của mình từ hàng loạt các cuộc cách mạng, khởi nghĩa và nội chiến,
bao gồm cả các cuộc khởi nghĩa ở Pháp, Nga và Hy Lạp cùng các cuộc nổi
dậy trong nước như cuộc khởi nghĩa của Dorr vào thể kỷ XIX; Rhode
Island, cuộc Nội chiến Mỹ và các cuộc nổi loạn của nhân dân thành thị da
màu những năm 1960. Trong mỗi trường hợp, một khoảng thời gian mà cả
lực lượng và tinh thần ngày càng mạnh đã tạo tiền đề cho hàng loạt tư
tưởng phản kháng bùng nổ thành bạo lực.
Xung đột chủng tộc ở các thành phố của Mỹ giữa những năm 1960 là
một ví dụ mà rất nhiều người vẫn còn nhớ. Vào thời gian đó câu hỏi "Tại
sao lại là bây giờ?" cũng không hề lạ lẫm. Có vẻ như câu hỏi này cũng
không cắt nghĩa được tại sao trong suốt thời kỳ lịch sử 300 năm (một thời
