Điền Vũ bắt đầu giảm sút rõ rệt, quầng đen trên hốc mắt cậu cũng sâu
thêm, người mỗi ngày một ngày xọp đi tính cách cởi mở sôi nổi cũng dần
dần mất đi không còn dấu vết gì, thay vào đó là vẻ mặt tư lự ít vui, ngơ ngơ
ngẩn ngẩn. Cha cậu đâm lo lắng, mẹ cậu thì sợ hãi, bà nội thì thở ngắn than
dài, cụ cố thì đang trách mắng con trai mình là Điền Thư, một ông già đã
bước sang tuổi sáu mươi, thế nhưng Điền Thư vẫn cứ làm như không có gì
xảy ra, một mực cười trừ. Ông sớm đã tính toán đâu vào đấy, mùa xuân
năm. tới thì sẽ mang theo thằng cháu yêu của mình đi khỏi nhà này.
Tháng ba giữa mùa xuân, đào hồng liễu xanh, sẻ bay én liệng, trên giải
đất mênh mông của nước Tề là một cảnh tràn trề sức sống, núi đang reo
mừng, sông đang ca hát, từng luống đất mỡ màng mới lật lên toả mùi thơm
đồng nội đến say lòng người, nông dân đang cầy cấy trên đồng, gieo hạt
giống tương lại cho cả một năm. Thời tiết quả là tươi đẹp, không khí cũng
vô cùng trong lành, nắng vàng rực rỡ, gió xuân ấm nồng… Cảnh trí thiên
nhiên thật là như thơ, như hoạ, khiến người ta ngắm không chán mắt, đẹp
chẳng gì sánh bằng, ấy thế mà con người là chúa của muôn loài giữa lúc
này lại đang sầu khổ, chẳng hài hoà chút nào và cũng rất không tương xứng
với sắc điệu tràn trề ý xuân kia. Giữa vụ cấy trồng mùa xuân, đồng áng
không ra chiều bận rộn, đây đó một vài nhóm dăm ba người, lẻ tẻ, rời rạc đi
gieo hạt, mà phần lớn là người già, trẻ con và đàn bà, hoạ hoằn lắm, giá có
một chàng trai nào xuất hiện thì cũng khiến mọi người đổ dồn mắt vào mà
nhìn như một vật lạ ở nơi đây. Con bò già cúp tai gằm đầu xuống nặng nề
kéo cái cày phía sau, loạng choạng ì ạch bước đi trên cánh đồng trống mênh
mông, cụ già cầm cày đi phía sau lòng nặng trĩu, mặt ủ mày chau loạng
choạng bước theo, thỉnh thoảng lại uể oải vung roi giục bò. Tiếng giục cày
của con người mang theo niềm bực bội, tiếng roi rít lên như trút nỗi phiền
muộn ưu tư, tiếng con bò rống lên nghe ấm ức nghẹn ngào. Đấy là một bức
tranh kỳ lạ, nhưng lại không hiếm thấy chút nào – giữa mùa xuân mà mang
nét lặng lẽ của mùa thu, tẻ lạnh của mùa đông. Hai ông cháu cùng ngồi
chung một cỗ xe, ngựa quen nên để lỏng dây cương, lắc la lắc lư tiến về
phía trước, như người đi du xuân, vào hội đạp thanh, nhìn trời ngắm cảnh,