– Cái đó – Điền Thư bỗng tắc tịt. Lão tướng ở xa trường bị một thằng bé
con hỏi cho tịt mít.
Một hôm, hai ông cháu họ đến bên bờ Bắc Hải. Đứng trước biển rộng
mênh mông không bờ bến, đón những con sóng bạc đầu gầm réo ì ầm, Điền
Thư đã nói với cháu về sự bao la của biển, về sự cống hiến của biển, về
công lao của biển. Thuyền trên biển như những chiếc gáo dừa, dập dờn ẩn
hiện trong sóng gió, hải âu bay giỡn trên đầu sóng, chim én biển xuyên mây
bay tít tận từng cao, đi đón lấy tiếng sấm ì ầm ở mãi một phương trơi xa.
Tất cả những cảnh vật đó, không cái nào là không gây nên trong lòng Điền
Vũ một niềm hứng thú, cậu chỉ chỗ này chỗ khác, luôn mồm hỏi gần rồi lại
hỏi xa. Nhân thể đây, ông cũng đã kể cả cho cháu nghe về sự can đảm của
những ngư phủ, sự kiên nghị của chim hải âu, sự gian ác của chim én biển.
Từ bờ biển trở về, vượt qua bờ cát, xuyên qua rừng cây, trước mặt là
đồng muối mênh mông bát ngát, trên đồng muối điểm xuyết những căn lều
tranh, như bầu trời trong điểm xuyết những vì sao lấp lánh. Trên mỗi một
cái lều tranh đó, đều nhô lên một chiếc ống khói cao cao, cuồn cuộn tuôn ra
những làn khói trắng, xung quanh những mái lều tranh ấy thấp thoáng có
bóng người ra dáng tất bật và cực nhọc lắm. Trên bãi cát, trong rừng cây
hay trên cánh đồng muối mênh mông, từng toán dăm ba người, đàn ông
cũng có, đàn bà cũng có đi lại như mắc cửi, da họ đen bóng, áo quần lam lũ
lôi thôi, đầu đội nón mê vai gánh một đôi thùng gỗ, trong thùng sóng sánh
đầy nước biển. Ông nội bảo với Điền Vũ rằng đó là những người thợ làm
muối, họ đang miệt mài gánh nước biển về để lo nấu muối. Giàu về nguồn
lợi muối và cá, là đặc điểm của kinh tế nước Tề, và cũng là một nguyên
nhân quan trong khiến nước Tề giàu mạnh.
Đi chơi trở về, trong đầu óc của Điền Vũ luôn luôn trào lên những lớp
sóng, và sống động mãi hình ảnh những người dân cùng khổ miệt mài cày
bừa hay cặm cụi gánh từng gánh nước biển lên để nấu muối. Cậu không chỉ
một lần mơ mấy mình ngồi trên một chiếc thuyền con, cưỡi lên sóng gió
lướt ra hiển lớn để tới bến bờ bên kia, hoặc có lúc thì biến thành một con
hải âu, sải cánh bay lượn trên mặt biển mênh mông và xanh như ngọc bích,
