TÔTEM SÓI - Trang 247

mưa nhiều, cỏ mọc nhanh, trừ mùa hè ra, mỗi điểm chăn nuôi phải di
chuyển mỗi tháng một lần, phải chịu khó chuyển chỗ, không được bám
dính một nơi mà gặm. Đàn bò cũng hủy hoại bãi chăn. Chúng có cái tật là
khi trở về không đi lẻ tẻ, mà xếp hàng rồng rắn đi về. Thân nặng, móng
cứng, chỉ vài ngày là chúng đi thành từng vệt, nếu không thường xuyên
chuyển nhà thì xung quanh lều một hai dậm đầy rãnh lớn rãnh nhỏ. Thêm
vào đó ngày nào cừu cũng giẫm lên, chỉ trong một tháng, một hai dặm
vuông quanh lều, không còn cỏ mọc. Du mục là để cho bãi chăn dễ thở,
thật ra bãi chăn rất sợ xéo nát, rất sợ quá tải, quá tải alf sói đến phá phách.
Thấy Bao Thuận Quý chú ý nghe, ông Ulichi nói tiếp: Còn nữa, kinh
nghiệm xương máu là không được tận diệt sói. Có nhiều kẻ hủy hoại cỏ
trên thảo nguyên: Dữ dằn nhất là chuột, thỏ đồng, rái cá cạn và dê vàng.
Bốn loài hoang dã này phá hoại đồng cỏ tai hại nhất. Nếu không có sói thì
riêng chuột và thỏ đồng cũng đủ khả năng đào bới toàn bộ diện tích thảo
nguyên. Chỉ sói là thiên địch trị nổi chúng. Có sói nên chúng không làm
nổi chuyện tày trời nói trên. Bãi chăn được bảo vệ, khả năng chống thiên
tai của mục trường được tăng cường. Thí dụ như chống rét. Mục trường ta
bị tuyết lớn nhiều hơn, các mục trường khác chỉ một trận, gia súc đã thiệt
hại quá nửa, nhưng mục trường ta không thiệt hại nhiều. Vì sao? Vì cỏ nơi
ta mọc khoẻ, sang thu là ta đã tích đủ cỏ khô. Mấy năm gần đây ta còn có
máy cắt cỏ do gia súc kéo, chưa đầy một tháng đã trữ đủ cỏ khô cho mùa
đông. Cỏ mọc khoẻ thường thân cao, nói chung tuyết không phủ kín; bãi
chăn tốt thì nước không thất thoát, suối khe không cạn, gặp hạn lớn vẫn có
nước uống. Cỏ ngon bò cừu mới béo. Những năm gần đây mục trường
chúng ta không có dịch bệnh, sản xuất phát triển nên có điều kiện sắm sanh
thiết bị, đào giếng đào ao, tăng cường sức chống hạn.
Bao Thuận Quý gật đầu lia lịa, nói: Có lý đấy! Tôi nhớ rồi, bảo vệ bãi chăn
là căn bản của chăn nuôi. Tôi sẽ thường xuyên cùng cán bộ xuống các đội
bắt họ phải định kỳ di chuyển, bắt mã quan theo đàn ngựa 24/24 liên tục di
chuyển, không ở lì một chỗ. Tôi sẽ kiểm tra bãi chăn hàng tháng, đội nào
để gia súc gặm quá mức, tôi sẽ trừ công điểm. Bãi chăn nào bảo vệ tốt, tôi
sẽ thưởng hậu, bầu danh hiệu lao động tiên tiến. Còn như dựa vào sói để