cừu lên núi. Nhưng buổi chiều thì phải đợi tối hẳn mới cho cừu về chuồng,
vì đây là khoảng thời gian cái nóng dịu đi, cừu tranh thủ ăn cỏ vỗ béo. Mùa
hè chăn cừu dài gần gấp đôi mùa đông. Các dương quan đều sợ mùa hè.
Sáng uống bát trà sữa, bụng đói đến tận tám chin giờ tối, nắng và buồn ngủ,
khát và đói, nhàm chán và cô đơn. Giữa mùa hạ, khi đàn muỗi bay ra, thảo
nguyên đúng là nhà tù. Sau khi lên thảo nguyên, đám thanh niên trí thức
mới biết, so với mùa hạ, mùa đông rét buốt triền mien, nhưng lại là mùa
người ta béo lên.
Trước khi đàn muỗi kéo đến, Trần Trận khó chịu nhất là đói. Mục
dân rất giỏi nhịn đói, nhưng phần lớn đau dạ dày. Mùa hè đầu tiên, thanh
niên trí thức đem theo lương khô, nhưng về sau dần dà nhập gia tuỳ tục.
Nói đến rái cá nướng, bụng hai người réo ùng ục.
Đanchi nói: Bãi chăn mới rái cá rất nhiều, sườn núi phía tây toàn là
hang rái cá. Hôm nay thăm thú tình hình, mai đặt một ít bẫy, đến trưa chắc
chắn được vài con. Trần Trận luôn miệng khen hay, nếu như bẫy được rái
cá thì vừa no bụng vừa tỉnh ngủ. Đanchi thấy hai đàn cừu chưa muốn dậy
ăn cỏ, liền dẫn Trần Trận sang đỉnh dốc phía tây nấp sau những phiến đá
thạch anh, vừa có thể theo dõi đàn cừu phía sau, vừa quan sát hang rái cá
sườn núi phía trước. Hai người lấy ống nhòm ra quan sát kỹ. Sườn núi yên
tĩnh, hơn chục nấm đất trước hang trống không, phản chiếu tia thạch anh
lấp loáng. Hang rái cá ở Ơlôn rất sâu. Rái cá đùn cả quặng trong núi ra
ngoài hang, mục dân có khi nhặt được đá saphia màu tím hoặc đá cuội chứa
quặng đồng. Chuyện này làm kinh động đoàn thăm dò địa chất quốc gia,
nếu Ơlôn kề sát đường biên thì đã trở thành vùng mỏ từ lâu.
Chỉ lát sau, từ bên sườn núi vọng lại tiếng “chít chít”, “chút chút”
rất to. Đó là rái cá phát đi tín hiệu thăm dò trước khi ra ngoài. Chỉ cần bên
ngoài không có phản ứng là hàng loạt rái cá chuẩn bị ra ngoài hang. Lại
một loạt tiếng kêu nữa, vài chục con rái cá to có nhỏ có chui lên, gần như
mỗi nấm đất đều có một con rái cá mẹ ngó nghiêng, liên tục phát ra những
tiếng “chít chít” nhịp nhàng chậm rãi, báo hiệu bình yên. Thế là lũ rái cá
con chạy hểt ra ăn cỏ cách đó mấy chục mét. Đại bang lượn vòng trên cao,
rái cá mẹ cảnh giác nhìn trời, nếu kẻ thù sà xuống, rái cá mẹ lập tức kêu