Leonor nhưng hình ảnh của cô gái vẫn luôn luôn hiện rõ trước mắt trong
lúc chàng ôn lại trong trí nhớ tất cả những sự kiện của cuộc đời mình kể từ
ngày đến nương nhờ dưới mái nhà ngài Damasso. Tất cả những kẻ dù chỉ
một lần buộc phải thốt ra lời "xin thứ lỗi" đối với những ước vọng đã tan
vỡ của mình đều sẽ hiểu được tâm trạng của Rivas khi chàng giã từ những
ảo mộng mà tình yêu ban phát cho trong thời trẻ trung tươi đẹp.
Thật may mắn là bản chất của Martin thuộc loại cứng cỏi và giàu nghị lực
nên mặc dù tương lai được vẽ lên một cách u ám nhất, chàng vẫn không bị
nỗi khổ đau khuất phục mà biết tìm trong đó nguồn sinh lực và can đảm mà
nhiều người không thể có trong những giây phút thử thách nặng nề. Chàng
nhớ đến mẹ và em gái, nhớ đến lời ước nguyện làm cho số phận của họ tốt
hơn. Ý nghĩ này mang lại cho chàng sự tự chủ, chàng ngồi vào bàn viết hai
bức thư, một gởi cho ông Damasso để cảm tạ về sự niềm nở và hiếu khách,
còn bức khác cho Raphael San Louis để báo cho bạn rõ mọi việc xảy ra và
quyết định trở về nhà của mình cho đến năm sau, lúc trường đại học quốc
gia sẽ lại mở cửa sau kỳ nghỉ.
Vẫn còn việc trả lời bức thư của Edelmira. Đây là việc chẳng dễ dàng. Mặc
dù hiểu rằng sự thật phũ phàng sẽ làm cho cô gái vô cùng cay đắng nhưng
tiếng nói lương tâm vẫn ra lệnh cho chàng phải thẳng thắn giải thích mọi
điều với Edelmira nhằm giúp nàng thoát khỏi những hy vọng hão huyền,
bởi lẽ chàng không thể đáp lại tình cảm của nàng. Lòng cao thượng và tính
đúng đắn đã vượt lên trên tất cả, chàng viết cho Edelmira rất cặn kẽ về diễn
biến trong tâm hồn mình kể từ ngày đến Santiago. Chàng không nhắc đến
tên Leonor một lần nào, song cái tên ấy có thể đoán ra từ mỗi dòng thư.
Martin cũng không hé nửa lời về những hậu quả của chuyến đi đến Renka,
chàng chỉ báo cho cô gái biết ý định rời khỏi thủ đô trong hai tháng.
Sớm hôm sau, lúc sáu giờ, Martin chuỷên đồ đạc của mình tới cái khách
sạn mà chàng đã trú hôm đầu tiên đến thủ đô. Lúc bước ra, chàng trai trao
cho người hầu của ông Damasso mấy bức thư viết hồi đêm, để tin chắc là
chúng đến tay người nhận, chàng không dè xẻn tí tiền thù lao
