TRĂNG HUYẾT - Trang 527

Ngài Ngự Khải Định trên bộ y bào lộng lẫy trong lúc cha anh hãnh diện và
cung kính vì được nhà vua hạ cố hỏi han. Mười ba năm sau, anh xỉ vả
người con của vị hoàng đế ấy là hình nộm mạ vàng - khi anh càng ngày
càng tin tưởng tuyệt đối rằng chỉ có Chủ nghĩa Cộng sản Lê-ni-nít mới cứu
nổi quê hương thoát khỏi bàn tay của thực dân Pháp. Nhưng lúc này, khi
Kim đứng trước mặt Bảo Đại, những bản năng thời thơ ấu đó dường như
chiếu dội trong anh; anh phải cố giữ tỉnh táo để ngăn không cho mình
nghiêng đầu trước một hoàng đế.
Kim có mang theo trong túi quần soóc một huy hiệu Việt Minh nhỏ màu đỏ
chính giữa có ngôi sao vàng, với dự tính sẽ gắn lên áo bào của nhà vua như
một cử chỉ tối hậu nhằm xác định quyền tối thượng của Việt Minh. Thế
nhưng khi nhìn thẳng vào mặt Bảo Đại, anh vẫn giữ thái độ im lặng có tính
toán và cân nhắc kỹ lưỡng, cố ý đẩy nhà vua lâm vào tình trạng cực kỳ bức
xúc và khắc khoải.
Mở đầu, phụ tá phó trưởng phái đoàn của Kim bước tới mi-crô tuyên bố với
dân chúng ý nghĩa của cuộc lễ, loan báo việc Hồ Chí Minh cùng chính phủ
sắp ra mắt tại Hà Nội và đọc danh sách chính phủ lâm thời Việt Nam Dân
Chủ Cộng Hòa. Trong tiếng vỗ tay và hô khẩu hiệu kéo dài tới mấy phút
của dân chúng, hoàng đế Bảo Đại căng thẳng đưa mắt trống rỗng nhìn
người trưởng phái đoàn. Sau khi liếc mắt bồn chồn về phía vị thượng quan
mặc áo the đen đứng gần đó, ông tắng hắng rụt rè. Kế đó, ông mở ra một
cuộn giấy và bắt đầu đọc với giọng thật trầm:
“Vì hạnh phúc của dân tộc Việt-Nam,
Vì nền độc lập của Việt-Nam,
Để đạt hai mục đích ấy, Trẫm đã tuyên bố sẵn sàng hy sinh tất cả, và ước
mong rằng sự hy sinh của Trẫm đem lại lợi ích cho Tổ quốc.
Nhận định rằng sự đoàn kết toàn thể đồng bào chúng ta vào giờ phút nầy là
một sự cần thiết cho tổ quốc chúng ta, ngày 23 tháng 8, Trẫm đã nhắc lại
cho toàn thể nhân dân là: Ở giờ phút quyết định nầy của lịch sử, đoàn kết
có nghĩa là sống, mà chia rẽ là chết.
Chiếu đà tiến dân chủ đang đẩy mạnh ở miền Bắc nước ta, Trẫm e ngại
rằng sự tranh chấp giữa miền Bắc với miền Nam khó tránh được, nếu Trẫm