TRĂNG HUYẾT - Trang 553

giáng khai một tôn giáo mới khi nhận thấy các tôn giáo lâu đời không còn
bắt kịp thời nay. Bằng cổ vũ sự tôn thờ Đấng Thượng đế Chí tôn, đạo Cao
Đài có hoài bão khôi phục nền luân lý trên căn bản kết tập những tinh hoa
trong các nội dung Phật của Phật giáo, Tiên của Lão giáo, Nhân của Khổng
giáo, và thêm vào đó Thánh của Thiên Chúa giáo và Thần của Thần đạo.
Mục đích chính nhằm phổ độ chúng sanh trong Đệ tam kỳ Hạ Nguyên này
để chuẩn bị Hội Long Hoa, một thời điểm được đề cập tới trong hầu hết
kinh sách của các tôn giáo và là lúc những người sùng tín hiền minh đạo
đức được sống trong một thế giới tràn đầy hạnh phúc. Với qui pháp cụ thể,
đạo qui đạo lệnh nghiêm khắc và những giao tiếp chặt chẽ với thế giới
thượng thiên bằng cơ bút, Cao Đài nhanh chóng thu hút được sự tham gia
đông đảo của giới điền chủ, hào lý, tá điền, công chức và quan chức phủ
huyện. Khi đất nước còn trong tay ngoại nhân thì lòng đạo không thể tách
biệt với nỗi đời, nên Cao Đài dấn thân vào cuộc thế, tham gia tích cực Việt
Nam Quang Phục Hội do Kỳ Ngoại Hầu Cường Để làm hội chủ. Và tình
trạng chính trị sau ngày Việt Nam Quốc Dân Đảng thất bại lại khiến người
ta tìm tới với đạo nhiều hơn.
Người Pháp rồi cũng nhận ra tình yêu nước lai láng trong những bài thơ
giáng cơ, lối tổ chức giống Công giáo La mã với Toà Thánh ở Tây Ninh và
lồng vào hệ thống hành chánh khắp ba kỳ, nếp sinh hoạt tự xử lý nội bộ
như một nhà nước độc lập, nên vào lúc bắt đầu Thế Chiến Hai, họ ra tay.
Năm 1941, Phạm Hộ pháp cùng sáu chức sắc cao cấp bị Pháp đày đi đảo
Madagascar ở châu Phi, mãi tới tháng vừa rồi mới được Nhật đưa về. Sự
bách hại của Pháp đã đẩy Cao Đài vào thế phải tiếp cận với đạo quân của
Thiên Hoàng dù biết rằng chủ nghĩa Đại Đông Á hẳn chỉ là khẩu hiệu đầu
môi chót lưỡi của phát-xít Nhật. Cũng nhờ quan hệ ấy, Cao Đài có được hai
vạn người được Nhật huấn luyện. Và nay, khi Nhật thua trận, những người
ấy trở thành một lực lượng sẵn sàng quyết tử nếu người Pháp đặt trở lại bàn
chân thực dân để làm chủ nhân đất nước này.
Người được Phạm Công Tắc gọi Đức Thầy là một thanh niên mà sáu năm
trước, lúc mới 19 tuổi đã lập nên Phật giáo Hoà Hảo với hơn hai triệu tín
đồ, hầu hết là nông dân vùng Thất Sơn Châu Đốc và miệt Hậu Giang. Chờ