86
TRẠNG NGUYÊN VŨ TUẤN CHIÊU
(1426 - ?)
Vũ Tuấn Chiêu người phường Nhật Chiêu,
huyện Quảng Đức (nay là phường Nhật Tân, quận
Tây Hồ, Thành phố Hà Nội) quê gốc tại xã Cổ Da,
tổng Cô Da (nay là làng Xuân Lôi, xã Nam Hùng,
huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định).
Vũ Tuấn Chiêu đỗ Trạng nguyên khoa Ất Mùi,
niên hiệu Hồng Đức thứ 6 (1475) đời vua Lê Thánh
Tông. Ông làm quan đến chức Lại bộ Tả thị lang.
GIAI THOẠI
VỀ TRẠNG NGUYÊN VŨ TUẤN CHIÊU
1
Tương truyền, Vũ Tuấn Chiêu mồ côi cha lúc 5
tuổi. Đến năm 20 tuổi, đang học dở dang thì mẹ
mất. Không nơi nương tựa, ông phải trở về để nhờ
vả bên nội. Về quê, ông được một gia đình khá giả
gả con gái cho. Người vợ tên là Trần Thị Chìa, là một
_______________
1. Xem Thanh Chấn: Thần đồng xưa của Việt Nam, Nxb.
Thanh Hóa, 2007.
87
phụ nữ tần tảo, chịu thương, chịu khó, một lòng
khuyên chồng đi học tiếp.
Hằng tháng, bà Trần Thị Chìa gánh gạo lên tận
nơi chồng học mà không một lời phàn nàn. Nhưng
nghĩ cảnh gia đình bố mẹ mất sớm, ông Chiêu
thường buồn phiền nên thiếu quyết tâm và sự tập
trung vào bài vở. Thầy đồ dạy ông Chiêu thấy ông
chậm tiến bộ có lúc đã khuyên hai vợ chồng nên về
quê làm ruộng. Người vợ nước mắt đầm đìa, dẫn
chồng về quê. Trên đường về, khi qua một con
mương có cầu đá bắc qua, hai vợ chồng ngồi nghỉ.
Người vợ vẻ mặt còn buồn hơn chồng. Khi nhìn
thấy các cột đá ở chân cầu đều đã bị xói mòn, bà nói:
- Nước chảy đá mòn. Nếu mình cứ chịu học thì
thế nào cũng thành tài.
Ông Chiêu vừa thương vợ, vừa giận mình nên
quyết chí quay lại, xin thầy cho học tiếp. Từ đó, ông
chuyên tâm vào học tập và tiến bộ rất nhiều.
Đến khoa thi năm 1475, đời vua Lê Thánh Tông,
ông đi thi. Khoa này có 43 người đỗ. Ông Chiêu
đứng đầu bảng với danh hiệu Trạng nguyên, năm
đó ông đã xấp xỉ 50 tuổi. Như vậy là ông đã không
phụ công vợ nuôi ăn học trong suốt 30 năm...
