2
C
huyện kể rằng:
Những người già cả ở làng Lôi vẫn còn nhớ mùa đông năm 1970, làng
Lôi, làng Muộn, làng Kẹo, làng Tằm có một ngày buồn. Trời rét căm căm,
theo lịch của đội sản xuất, hôm ấy cả làng phải ra đồng đổ ải. Đột nhiên
buổi sáng ấy chiếc loa phóng thanh treo trên ngọn cây gạo đầu làng phát đi
bản tin của xã yêu cầu một số gia đình xã viên không ra đồng, lên tập trung
ở trụ sở xã... Giọng cô Na, một phát thanh viên của xã vừa chua, vừa nói
ngọng, trang trọng mời bẩy gia đình ở làng Lôi, hai gia đình làng Muộn,
năm gia đình bên làng Kẹo, mười một gia đình bên làng Tằm lên xã để
nhận tin báo tử và làm lễ truy điệu cho con em liệt sĩ.
Hai mươi nhăm cái tang cho một xã vùng duyên hải. Hai mươi nhăm
người con của quê hương đã bỏ mình vì nước trong chiến dịch Tổng tấn
công Mùa xuân năm 1968, một số hi sinh năm 1969. Trong số ấy, có Đệ -
anh con trai duy nhất của ông Đê. Nhưng còn một trăm bốn mươi mốt gia
đình của xã Đồng Tiến lo lắng hơn. Những gia đình này đều có con vào
Nam, phần đông con cái họ từ ngày đi B không có tin tức, thư từ gì gửi về
cho gia đình. Miền Nam xa xôi cách trở. Nghe đài báo tin Mỹ ném bom
khu IV, Vĩnh Linh, Quảng Bình, Thanh Hóa,…Cầu Hàm Rồng bị bom Mỹ
ném đêm ngày. Đường Trường Sơn bị máy bay bắn phá. Nhưng khi hỏi
Hàm Rồng ở đâu, Đồng Lộc ở chỗ nào chả mấy người dân làng Lôi biết
chính xác. Ngoại trừ một vài người dân làng đi thoát ly làm công nhân, cán
bộ, số đông thanh niên đi bộ đội, thanh niên xung phong còn người trong
làng chả mấy ai đi xa khỏi lũy tre làng…
Lễ báo tử cho những người con của làng Lôi diễn ra trang trọng, gọn
nhẹ thích hợp với thời chiến. Vả chăng, việc xã báo tử cho con em của
người trong xã cũng đã quen rồi. Năm nào chả có những cuộc báo tử như