Bất chấp những tham vọng ngút trời như thế, vị trí địa lý thuận lợi và
nguồn lực to lớn của Mỹ thúc đẩy một nhận thức rằng chính sách đối ngoại
là một hoạt động tùy chọn. Được bảo vệ bởi hai đại dương, Mỹ ở một vị thế
coi chính sách đối ngoại như là một loạt những thách thức chia thành từng
thời kỳ chứ không phải là một sự nghiệp lâu dài. Theo quan niệm này,
ngoại giao và vũ lực là những giai đoạn hoạt động khác nhau, mỗi thứ tuân
theo các quy tắc độc lập riêng của chúng. Một học thuyết có ảnh hưởng phổ
quát được đi kèm với thái độ nước đôi đối với các nước – nhất thiết phải
kém may mắn hơn Mỹ – cảm thấy bắt buộc phải thực hiện chính sách đối
ngoại như một thử thách thường xuyên dựa trên việc xây dựng lợi ích quốc
gia và sự cân bằng quyền lực.
Ngay cả sau khi Mỹ giành được vị thế cường quốc lớn trong suốt thế
kỷ 19, những thói quen này vẫn tồn tại. Ba lần trong nhiều thế hệ, trong hai
cuộc thế chiến và Chiến tranh Lạnh, Mỹ có những hành động quyết định để
củng cố trật tự quốc tế chống lại những mối đe dọa thù địch và có khả năng
vạch giới hạn. Trong mỗi trường hợp, Mỹ duy trì hệ thống các quốc gia có
chủ quyền theo Hòa ước Westphalia và sự cân bằng quyền lực trong khi đổ
lỗi cho chính các thể chế của hệ thống đó là nguyên nhân sự bùng nổ các
hành động thù địch và tuyên bố mong muốn xây dựng một thế giới hoàn
toàn mới. Trong phần lớn giai đoạn này, mục tiêu tiềm ẩn của chiến lược
của Mỹ bên ngoài Tây Bán cầu là nhằm biến đổi thế giới theo cách sẽ khiến
cho vai trò chiến lược của Mỹ trở nên không cần thiết.
Ngay từ đầu, sự xâm nhập của Mỹ vào ý thức châu Âu đã buộc phải
có một sự xem xét lại kiến thức được lĩnh hội; giải quyết được nó sẽ mở ra
những triển vọng mới cho các cá nhân có triển vọng về tái tạo căn bản trật
tự thế giới. Đối với những người định cư đầu tiên của Tân Thế giới, châu
Mỹ là biên giới của nền văn minh phương Tây - nơi sự thống nhất đang bị
đứt gãy và là một sân khấu mới mà trên đó họ có thể kịch tính hóa khả năng
về một trật tự luân lý. Những người này rời châu Âu không phải vì họ
không còn tin tính trung tâm của nó, mà bởi vì họ nghĩ rằng lục địa này đã
không đạt được xu hướng của chính mình. Khi tranh chấp tôn giáo và các
cuộc chiến tranh đẫm máu xô đẩy châu Âu trong Hòa ước Westphalia tới
