lan truyền theo cấp số nhân. Những chức năng phức tạp hơn bao giờ hết
được sáng tạo ra, nhất là khả năng trả lời những câu hỏi thực tế – những
câu hỏi không tự thay đổi theo thời gian. Các công cụ tìm kiếm có thể xử lý
nhiều câu hỏi ngày càng phức tạp với tốc độ ngày càng nhanh. Nhưng
nghịch lý là tình trạng quá nhiều thông tin có lẽ lại hạn chế việc tiếp thu
kiến thức và đẩy sự hiểu biết thậm chí xa vời hơn so với trước.
Nhà thơ T.S. Eliot
ghi nhận điều này trong tác phẩm Điệp khúc từ
“Tảng đá” của ông:
Nơi đâu ta đã đánh mất cuộc sống trong sinh tồn?
Nơi đâu ta đã đánh mất thông tuệ trong kiến thức?
Nơi đâu ta đã đánh mất kiến thức trong thông tin?
Các sự kiện là hiếm khi rõ ràng; ý nghĩa, sự phân tích, và diễn giải của
chúng, ít nhất là trong thế giới chính sách ngoại giao, phụ thuộc vào bối
cảnh và sự liên quan. Khi ngày càng nhiều vấn đề được xem như là có tính
chất thực tế, chúng củng cố một giả thuyết rằng mỗi câu hỏi đều phải có
một câu trả lời có thể nghiên cứu, rằng không nên suy nghĩ quá lâu về các
vấn đề và giải pháp mà nên “tìm kiếm.” Nhưng trong mối quan hệ giữa các
quốc gia – và trong nhiều lĩnh vực khác – để thực sự hữu ích, thông tin phải
được đặt trong một bối cảnh rộng hơn về lịch sử và kinh nghiệm để có thể
trở thành kiến thức thực tế. Và may mắn cho một xã hội nếu các nhà lãnh
đạo của nó đôi khi có thể đạt đến mức độ thông tuệ.
Việc tiếp thu kiến thức từ sách vở mang đến kinh nghiệm khác so với
từ Internet. Đọc sách tương đối mất thời gian; để quá trình này dễ dàng
hơn, cách đọc là rất quan trọng. Vì không thể đọc tất cả các cuốn sách về
một chủ đề nhất định, chứ chưa nói đến mọi cuốn sách, hay dễ dàng sắp
xếp những gì đã đọc, việc học hỏi từ sách mang đến cho tư duy khái niệm
một tầm quan trọng đặc biệt – khả năng nhận ra những dữ liệu và sự kiện
tương đương nhau và phóng chiếu những khuôn mẫu này vào tương lai. Và
phong cách đọc đưa người đọc vào trong một mối quan hệ với tác giả, hoặc
với chủ đề, bằng cách dung hợp chất liệu và mỹ học.
