lường trước được và tầng lớp tinh hoa cầm quyền thịnh hành khi đó cũng
không thể hình dung được.
Tại trung tâm của nó là sự sắp xếp lại trật tự trên một quy mô chưa
từng có ở châu Âu kể từ khi chấm dứt những cuộc chiến tranh tôn giáo. Đối
với những nhà cách mạng, trật tự của con người không phản ánh kế hoạch
thần thánh trong thế giới Trung cổ, cũng không phản ánh những lợi ích ăn
khớp nhau của các triều đại lớn ở thế kỷ 18. Giống như hậu duệ của họ
trong các phong trào độc tài toàn trị ở thế kỷ 20, những nhà triết học của
Cách mạng Pháp đánh đồng cơ chế lịch sử với sự vận hành trọn vẹn của ý
chí nguyện vọng chung của dân chúng, mà theo định nghĩa không thể chấp
nhận một giới hạn cố hữu hay theo hiến pháp nào và họ tự dành cho bản
thân sự độc quyền xác định (ý chí nguyện vọng chung đó). Ý chí nguyện
vọng chung của dân chúng được hình thành theo cách này hoàn toàn khác
biệt với khái niệm về nguyên tắc đa số phổ biến ở nước Anh, hoặc khái
niệm về kiểm soát và cân bằng trong một bản hiến pháp thành văn như ở
Mỹ. Những tuyên bố của các nhà cách mạng Pháp vượt xa khái niệm của
Richelieu về thẩm quyền của nhà nước bằng cách trao quyền lãnh đạo tối
cao cho một khái niệm trừu tượng – không phải một cá nhân nào mà là toàn
thể nhân dân như những chủ thể không thể tách rời đòi hỏi tính thống nhất
về tư tưởng và hành động – và sau đó tự chỉ định mình là người phát ngôn
và trên thực tế là hiện thân của nhân dân.
Jean-Jacques Rousseau
– lãnh đạo tinh thần của cuộc Cách mạng –
trình bày tuyên bố chung này một cách hệ thống trong một loạt tác phẩm
với sự uyên bác và hấp dẫn làm lu mờ những tác động sâu rộng của chúng.
Dẫn dắt người đọc từng bước đi qua một phân tích “hợp lý” về xã hội loài
người, Rousseau lên án tất cả những thể chế hiện có – quyền sở hữu, tôn
giáo, các giai tầng xã hội, cơ quan chính phủ, xã hội dân sự – là hão huyền
và gian lận. Thay thế chúng sẽ là một “nguyên tắc quản lý mới trong trật tự
xã hội.” Quần chúng hoàn toàn tuân theo nguyên tắc này bằng sự phục tùng
mà không một người trị vì nhân danh quyền thần thánh nào có thể hình
dung được, ngoại trừ Sa hoàng Nga, đối với ông ta thì toàn dân không
