METTERNICH VÀ BISMARCK
H
ai chính khách là đòn bẩy cho những thay đổi lớn lao này ở Đức và
châu Âu: Ngoại trưởng Áo Klemens von Metternich và Chủ tịch Hội đồng
Bộ trưởng sau này là Thủ tướng Đức Otto von Bismarck. Sự tương phản
giữa những di sản của hai chính khách hàng đầu Trung Âu trong thế kỷ đó
cho thấy sự thay đổi về yếu tố quan trọng trong trật tự quốc tế châu Âu,
chuyển từ tính chính danh sang quyền lực trong nửa sau của thế kỷ 19. Cả
hai đều được nhìn nhận như nguyên mẫu của những người bảo thủ. Cả hai
đều được ghi nhận như là những bậc thầy thao túng cán cân quyền lực, mà
họ đúng là như vậy. Nhưng họ có quan niệm gần như trái ngược về trật tự
quốc tế, thao túng cán cân quyền lực cho những mục đích hoàn toàn khác
nhau và với những tác động trái ngược đối với nền hòa bình ở châu Âu và
trên thế giới.
Chính sự bổ nhiệm của Metternich đã chứng thực tính chất quốc tế của
xã hội thế kỷ 18. Ông được sinh ra ở Rhineland gần biên giới Pháp, học ở
Strasbourg và Mainz. Metternich đến Áo năm 13 tuổi và từ năm 17 tuổi
mới sống ở đó. Ông được bổ nhiệm làm ngoại trưởng vào năm 1809 và thủ
tướng vào năm 1821, tại nhiệm cho đến năm 1848. Định mệnh đã đặt ông ở
vị trí đứng đầu chính quyền dân sự trong một đế quốc cổ xưa đang ở giai
đoạn đầu của sự suy tàn. Từng được coi là một trong những nước mạnh
nhất và được quản trị tốt nhất ở châu Âu, Áo giờ đây dễ bị tổn thương vì vị
trí trung tâm của nó đồng nghĩa với việc từng chấn động ở châu Âu đều
khiến mặt đất ở đó rung chuyển. Tính chất đa ngôn ngữ khiến nước này dễ
bị tổn thương trước làn sóng đang dâng cao của chủ nghĩa dân tộc, lực
lượng mà một thế hệ trước đó gần như chưa từng được biết đến. Đối với