các nhà y học và triết gia đã suy luận về chức năng của bộ não bằng cách
tìm hiểu và mổ xẻ thứ màu xám họ lấy ra được từ sọ của người chết hoặc
xác sinh vật chết. Cái họ thấy thường phản ánh giả thuyết của họ về bản
chất của con người, hoặc khái quát hơn là về bản chất của vũ trụ. Như
Robert Martensen mô tả trong cuốn The Brain Takes Shape, người xưa đặt
cấu trúc hiện hữu của bộ não vào các hình tượng ẩn dụ siêu hình, sắp xếp
các bộ phận “để mô tả sự giống nhau về thuật ngữ của chính chúng”.
[60]
Gần hai ngàn năm sau Aristotle, Descartes vẽ ra một hình ảnh ẩn dụ khác để
giải thích chức năng của bộ não. Theo Descartes, não bộ là một bộ phận
trong một “cỗ máy” chạy bằng sức nước phức tạp, cơ cấu hoạt động của nó
tương tự “vòi phun trong các khu vườn hoàng gia”. Quả tim bom máu lên
não; tại tuyến yên, máu sẽ được biến đổi thành “linh hồn” nhờ sức ép và
nhiệt, và sau đó di chuyển qua các “đường ống” của dây thần kinh. Các “lỗ
và hốc” trong não đóng vai trò “van” kiểm soát dòng chảy linh hồn dọc suốt
cơ thể.
[61]
Lý giải của Descartes về vai trò não bộ hoàn toàn ăn khớp với
thuyết vũ trụ học cơ giới của ông, như Martensen đã viết “tất cả cơ thể vận
hành theo các đặc tính hình học và quang học” bên trong chính hệ thống nội
tại.
[62]
Kính hiển vi, máy chụp và máy quét hiện đại đã làm chúng ta lãng quên
những ý tưởng kỳ lạ trước kia về chức năng của bộ não. Nhưng tính chất
biệt lập lạ lùng của bộ não - vừa là một phần của chúng ta vừa tách biệt
chúng ta - vẫn ảnh hưởng tới nhận thức của chúng ta theo những cách tinh
tế. Chúng ta cảm nhận rằng bộ não tồn tại trong một trạng thái cô lập tuyệt
đối, và bản chất cơ bản của nó là trơ với mọi thay đổi bất thường trong cuộc
sống thường nhật. Trong khi biết rằng não bộ là bộ máy theo dõi nhạy bén
các kinh nghiệm thực tế, chúng ta vẫn muốn tin rằng nó nằm ngoài sự ảnh
hưởng của kinh nghiệm. Chúng ta muốn tin rằng những ấn tượng bộ não ghi
lại dưới dạng cảm giác và lưu trữ dưới dạng ký ức không hề để lại dấu vết
gì trên cấu trúc của chính bộ não. Tin vào điều ngược lại dường như là đánh
một dấu hỏi về sự thành thật của mỗi người.
