Hình 28-1: Chu kỳ hoạt động
Tại sao toàn bộ quy trình này lại quan trọng? Bởi với nó, có thể xác định ta sẽ
mất bao nhiêu ngày mới thu được tiền, và hiểu tiền mặt của doanh nghiệp bị đọng
bao nhiêu lâu. Đó là con số quan trọng mà các nhà quản lý và lãnh đạo cần biết. Để
tính toán nó, hãy dùng công thức sau:
Chu kỳ chuyển đổi tiền mặt = DSO + DII – DPO
Nói cách khác, hãy lấy thời gian thu tiền bình quân, cộng thời gian lưu kho,
trừ đi thời gian có thể thu tiền. Phép tính này cho bạn biết doanh nghiệp có thể khôi
phục tiền mặt nhanh chóng ra sao, tính theo đơn vị ngày, kể từ thời điểm thanh toán
các khoản phải trả, đến thời điểm thu được các khoản phải thu.
Chu kỳ chuyển đổi tiền mặt mở ra cho bạn cách thức tính số tiền cần để rót
vốn cho hoạt động kinh doanh: bạn chỉ cần lấy tỷ lệ doanh thu theo ngày nhân với
số ngày chuyển đổi tiền mặt. Dưới đây là các phép tính trong trường hợp công ty
mẫu của chúng ta.
54 ngày + 74 ngày – 55 ngày = 73 ngày
73 ngày x 24.136.000 đô-la doanh thu/ngày = 1.761.928.000 đô-la
Hoạt động kinh doanh này đòi hỏi vốn lưu động vào khoảng 1,8 tỷ đô-la. Con
số này không có gì bất thường đối với một doanh nghiệp lớn. Ngay cả những doanh
nghiệp nhỏ cũng đòi hỏi vốn lưu động lớn, tương ứng với doanh thu, nếu chu kỳ
chuyển đổi tiền mặt của họ lên đến 60 ngày. Dù ở bất kỳ quy mô hoạt động nào, các
doanh nghiệp đều có thể gặp khó khăn ở điểm này. Tyco International – doanh
nghiệp được nhắc đến ở đầu cuốn sách – nổi tiếng vì mua lại 600 doanh nghiệp
trong vòng hai năm. Tất cả các vụ mua lại này đều tiềm ẩn nhiều thách thức, nhưng
một trong những thách thức nghiêm trọng nhất là chúng làm gia tăng đáng kể chu
kỳ chuyển đổi tiền mặt. Lý do? Tyco thường mua lại các doanh nghiệp cùng ngành,
và các sản phẩm cạnh tranh nhau liên tục được thêm vào danh mục sản phẩm của
tập đoàn. Với nhiều sản phẩm tương tự nhau được lưu kho, hàng tồn kho không di
chuyển nhanh như trước – và ngày tồn kho bắt đầu theo vòng xoắn ốc vượt ra khỏi
tầm kiểm soát, khiến thời gian ở một số khu vực tăng hơn 10 ngày. Với một công ty
đa quốc gia có doanh thu hơn 30 tỷ đô-la, quy mô tăng như vậy có thể vắt kiệt hàng
triệu đô-la tiền mặt! (Đây chính là vấn đề mà trong vài năm trở lại đây Tyco đã phải
giải quyết bằng cách chấm dứt mua lại, và tập trung vận hành hoạt động kinh
doanh).
