hiểu. Chúng tôi khuyên bạn nên tự tính toán, tìm xem những chênh lệch được cho
biết là tốt hay xấu, rồi kiểm tra xem chúng được thể hiện như thế nào. Hãy đảm bảo
rằng bạn thực hiện các phép tính cho cả hai khoản doanh thu và chi phí. Đôi khi
dấu ngoặc đơn hay dấu trừ chỉ cho ta biết chênh lệch trong phép toán, chứ không
chỉ ra sự tốt xấu. Trong trường hợp đó, dấu ngoặc ở dòng doanh thu có khi là tốt,
còn dấu ngoặc ở dòng chi phí có thể mang ý nghĩa xấu.
LÀM THẾ NÀO ĐỂ THỰC SỰ GIA TĂNG DOANH THU
Đừng cố thử thủ thuật dưới đây trong công ty của bạn: đó là một kiểu gian lận.
Tuy nhiên, ta có thể nhìn vào đó và biết một số công ty có thể đi quá xa đến đâu để
tăng doanh thu và lợi nhuận trong báo cáo.
Đó là Adelphia, công ty truyền hình cáp lớn bị phá sản một vài năm trước.
Adelphia mua một số lượng lớn các hộp thu sóng truyền hình cáp để lắp đặt tại nhà
cho khách hàng. Mỗi hộp thu sóng có giá 500 đô-la. Có thời điểm, một người ở
Adelphia đã nảy ra sáng kiến: tính phí marketing đối với nhà cung cấp hộp thu sóng
truyền hình cáp vì Adelphia đã dùng hộp truyền hình cáp của họ, rồi cho phép nhà
cung cấp nâng giá thiết bị lên mức đủ để bù phí marketing. Thế là, Adelphia bắt
đầu tính phí 26 đô-la mỗi hộp, và nhà cung cấp cũng nâng giá theo mức đó. Thậm
chí chẳng cần phải trao đổi bằng tiền mặt: khi hóa đơn của nhà cung cấp được
chuyển đến, với giá 526 đô-la mỗi thiết bị, Adelphia chỉ đơn giản là giảm 26 đô-la
cho cái mà họ gọi là chi phí marketing, và họ phải chi tiền túi cho chính mức phí
đó. Trong khi đó, các chi phí được định khoản là dùng vào chiến dịch marketing −
thực sự thì hoàn toàn không có chiến dịch nào, theo những gì Adelphia thừa nhận −
lại được khấu hao trong nhiều năm.
Thế là toàn bộ giao dịch chỉ tồn tạo trên giấy tờ. Nhưng chỉ vậy mà Adelphia
đã có thể kết sổ thêm hàng triệu đô-la doanh thu mà không cần phải làm gì. Vì các
chi phí được dẫn ra đã được khấu hao theo thời gian, nên gần như toàn bộ 26 đô-la
thu được từ mỗi hộp sẽ đi thẳng xuống dòng kết quả kinh doanh cuối cùng của
Adelphia. Tác động này đã thổi thu nhập của công ty từ 37 triệu đô-la năm 2000 lên
54 triệu đô-la năm 2001.
Đương nhiên, chúng tôi không nghĩ, bạn hay ai khác trong công ty của bạn sẽ
thử những việc kiểu như thế. Hành vi gian lận kiểu này không phổ biến lắm. Nếu
bạn phát hiện thấy một hành vi nào kiểu như thế, hãy hô hoán thật to. Nghệ thuật
tài chính không mở rộng đến việc có thể tạo ra doanh thu và lợi nhuận từ không
khí. Đồng thời, hãy tỉnh táo trước những chiêu trò kế toán muôn hình vạn trạng.