kinh doanh. Nhưng điều mà các CEO ngụ ý chủ yếu liên quan đến văn hóa doanh
nghiệp, hơn là liên quan đến phương diện kế toán. Một số tổ chức có vẻ như thực
sự xem nhân viên là tài sản: họ tập huấn, đầu tư, chăm sóc nhân viên chu đáo.
Những công ty khác lại tập trung vào góc độ chi phí, trả cho nhân viên mức lương
thấp nhất có thể và ép họ làm việc nhiều nhất có thể. Nhưng liệu chiến lược đầu có
đáng thực hiện hay không? Nhiều người (bao gồm cả chính chúng tôi) tin rằng đối
đãi với nhân viên hợp lý sẽ tạo ra tinh thần làm việc cao hơn, phẩm chất tốt hơn, và
sau rốt khách hàng sẽ thỏa mãn hơn. Trong điều kiện mọi thứ khác không đổi, thì
nó sẽ thúc đẩy lợi nhuận gia tăng trong thời gian dài, và từ đó nâng cao giá trị của
doanh nghiệp. Tất nhiên, cũng có nhiều yếu tố khác ảnh hưởng đến sự thành bại
của một doanh nghệp. Do đó, hiếm khi có một tương quan một-đối-một giữa một
bên là văn hóa và quan điểm của doanh nghiệp và một bên là hoạt động tài chính.
CHI PHÍ HOẠT ĐỘNG? HAY CHI PHÍ ĐẦU TƯ CƠ BẢN?
Khi một doanh nghiệp mua một thiết bị thuộc hạng mục đầu tư cơ bản, chi phí
mua sắm sẽ không được thể hiện trên báo cáo kết quả kinh doanh; thay vào đó, tài
sản mới này sẽ xuất hiện trên bảng cân đối kế toán, và mức khấu hao chỉ xuất hiện
trên báo cáo kết quả kinh doanh như một khoản phí trừ vào lợi nhuận. Bạn có thể
thấy sự khác biệt giữa “chi phí hoạt động” (trên báo cáo kết quả kinh doanh) và
“chi phí đầu tư cơ bản” (trên bảng cân đối kế toán) rất rõ ràng và dễ hiểu. Nhưng rõ
ràng là không phải vậy. Thực tế là đây là tấm vải để vẽ nên bức tranh nghệ thuật tài
chính.
Hãy để ý rằng việc loại khỏi báo cáo kết quả kinh doanh một khoản nợ và đưa
khoản đó vào bảng cân đối kế toán, sao cho chỉ có khoản khấu hao xuất hiện như là
khoản phí trừ vào lợi nhuận, có ảnh hưởng đáng kể đến sự gia tăng lợi nhuận. Lấy
WorldCom làm ví dụ. Một phần chi phí không nhỏ của gã khổng lồ viễn thông này
là chi phí đường dây. Đây là khoản phí sử dụng đường dây điện thoại mà
WorldCom chi trả cho các công ty điện thoại địa phương. Bình thường, chi phí
đường dây được xử lý như những khoản chi phí hoạt động thông thường, nhưng
bạn có thể lý luận (dù lập luận này không chính xác) rằng một số trong đó thực ra
là những khoản đầu tư vào thị trường mới và sẽ phải mất nhiều năm mới thu được
kết quả. Dù vậy, logic này đã thuyết phục được Scott Sullivan, giám đốc tài chính
của công ty, người bắt đầu “vốn hóa” chi phí đường dây vào cuối thập niên 1990.
Chuẩn xác: những khoản chi phí này biến mất khỏi báo cáo, và lợi nhuận của công
ty tăng lên hàng tỷ đô-la. Đối với Phố Wall, có vẻ như WorldCom đột nhiên làm ra
