giản có nghĩa là ưu tư nhiều hơn về vài vấn đề trong số những vấn đề nêu
trên, và về những tương quan qua lại giữa chúng, là học hỏi những gì đã
được đề cập về chúng và tại sao như vậy.
Thật sự là cực kì khó để tránh khỏi triết học, ngay cả với một nỗ lực có
ý thức. Hãy thử xét trường hợp những ai khước bác nó, nói với chúng ta
rằng ‘Triết học vô dụng’. Trước nhất, nói thế, hiển nhiên là họ so sánh nó
với một hệ thống giá trị nào đó. Thứ hai, khi họ sẵn sàng để nói dù ngắn gọn
và võ đoán rằng tại sao nó vô dụng, là họ nói về tính không hiệu quả của vài
loại tư duy, hoặc về việc con người không có khả năng xử lí một số loại vấn
đề nào đó. Và như thế thay vì khước từ triết học, họ lại trở thành một tiếng
nói khác bên trong lòng triết học mà phải thừa nhận rằng đó là một tiếng nói
đầy hoài nghi. Thế nhưng trong triết học chẳng bao giờ thiếu những tiếng
nói như thế, kể từ thời xa xưa cho tới nay. Chúng ta sẽ lắng nghe một số
tiếng nói đó ở Chương 6.
Nếu quan điểm của họ rơi vào trường hợp thứ hai kể trên, có thể họ
hàm ý rằng việc phát hiện con người không thể đối phó với một số loại vấn
đề, và phát hiện cho chính bạn - và thực sự phát hiện ra nó, thay vì chỉ lười
biếng giả định rằng bạn đã biết điều đó - thì đó chẳng phải là một trải
nghiệm có giá trị, hoặc chỉ là một trải nghiệm không có tác dụng đó sao.
Chắc hẳn điều đó không thể là đúng? Hãy tưởng tượng thế giới này sẽ khác
đi biết bao nếu tất cả chúng ta vững tin rằng con người không có nhiệm vụ
phải giải đáp bất kì vấn đề nào về tự nhiên hoặc thậm chí về sự hiện hữu của
một đấng thánh thần, nói cách khác, nếu tất cả mọi người đều theo thuyết
bất khả tri về tôn giáo. Hãy tưởng tượng thế giới sẽ khác đi biết bao nếu tất
cả chúng ta đều vững tin rằng không có giải đáp cho vấn đề là cái gì đã hợp
pháp hóa quyền lực chính trị mà các nhà nước thường sử dụng đối với các
thành viên, nói cách khác, nếu không ai trong chúng ta tin rằng có bất kì giải
đáp hợp lí nào cho người theo chủ nghĩa vô chính phủ. Rất có thể còn phải
tranh cãi rằng liệu những khác biệt đó dẫn tới điều hay hoặc dở, hoặc cho dù
trên thực tế chúng chẳng quan trọng gì nhiều như bạn có thể nghĩ lúc đầu;
nhưng hẳn rằng có những khác biệt, và là những khác biệt rất lớn, là điều
