TRIẾT HỌC - Trang 7

Người đọc hẳn nhận ra rằng tôi không có bất kì nỗ lực nào để định

nghĩa triết học, mà chỉ ám chỉ rằng đó là một từ có nghĩa cực kì rộng, bao
quát rất nhiều hoạt động của trí tuệ. Một số người nghĩ rằng chẳng lợi lộc gì
để cố gắng định nghĩa nó. Tôi có thể đồng tình với ý nghĩ như vậy, vì tôi cho
rằng hầu hết những nỗ lực đó đều khiến cho phạm vi của triết học bị hạn hẹp
rất nhiều, và do đó, chúng có hại hơn là có thể giúp gì cho chúng ta, trong
chừng mực mà chúng có chút tác dụng nào đó. Nhưng ít ra tôi sẽ cố gắng để
nói lên rằng triết học là gì; dù điều tôi phải cung ứng đó có được kể như một
định nghĩa hay không, là điều mà chúng ta không cần phải bận tâm quá
nhiều, thực sự là tuyệt đối không nên bận tâm.

Trước kia, vào thời rất xa xưa, tổ tiên chúng ta từng là loài vật, và hoàn

toàn chỉ làm bất cứ gì xảy tới một cách tự nhiên, không từng để ý rằng đó
chính là việc họ đã làm, hoặc thậm chí không hề để ý rằng chính họ đã làm.
Thế rồi, bằng cách này hay cách khác, họ có được khả năng tra vấn rằng tại
sao
các sự việc lại xảy ra (ngược hẳn với việc chỉ ghi nhận rằng họ đã làm),
và họ nhìn vào chính bản thân họ cùng các hành động của họ. Đó không
phải là một bước nhảy vọt như thoạt có vẻ là vậy. Bắt đầu hỏi rằng tại sao
những sự việc xảy ra thì đó trước hết chỉ là có đôi chút ý thức về những khía
cạnh của cách ứng xử của mình. Một con vật săn mồi theo dấu một mùi nó
ngửi thấy, là nó hành động như thể nhận thức được rằng có mùi đó ở đó vì
con mồi của nó vừa đi qua lối đó - và bởi vì, trên thực tế, mùi của con mồi ở
đó thường dẫn đến thành công trong việc săn đuổi. Tri thức thuộc loại kết
nối này có thể rất hữu ích: nó bảo cho chúng ta biết nên mong chờ điều gì.
Thêm nữa, biết rằng A xảy ra vì B đã xảy ra có thể cải thiện việc bạn kiểm
soát sự việc: trong một số trường hợp B sẽ là điều bạn làm cho xuất hiện,
hoặc ngăn chặn - sẽ rất hữu ích nếu A là điều bạn muốn có, hoặc muốn
tránh. Rất nhiều kết nối loại này, đối với con vật cũng như con người, xảy ra
một cách tự nhiên và vô thức. Và sự luyện tập, một khi ta ý thức về nó, có
thể được mở rộng thật hữu ích bằng cách nêu lên những câu hỏi như vậy
một cách có ý thức trong những trường hợp chúng ta không có được những
giải đáp có sẵn một cách thích hợp.

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.