Kant đã đề cập đến những học thuyết này nơi cuốn “Những nền tảng
khoa siêu hình học về luân thường”, và ông trở lại vấn đề này trong cuốn
Phê bình lý trí thực hành một cách khá tỉ mỉ, và chính nơi đây người ta thấy
ông đưa ra bảng kê tất cả những thuyết đó như dưới đây:
Bảng kê những nguyên tắc thực hành chất thể của sự quyết định được coi
là nền tảng của tính chất đạo đức:
CHỦ QUAN:
Bến ngoài:
Giáo dục Hiến pháp
(theo Montaigne) (theo Mandeville)
Bên trong:
Tỉnh cảm Tình cảm
vật lý đạo đức
(theo Epicure) (theo Hutcheson)
KHÁCH QUAN:
Bên trong Bên ngoài
Sự trọn hảo Ý chí của Thượng Đế
(theo Wolf và các nhà Khắc kỷ) (theo Crucius và nhiều nhà thần học
luân lý)
Một cách tổng quát, Kant phủ nhận những nguyên tắc đạo đức không xây
dựng trên sự tự quyết mà lại xây dựng trên những nền móng không phải là
ý chí thuần túy đạo đức: hoặc con người quyết định hành động vì đã được
giáo dục như thế hoặc vì thể chế của đoàn thể bắt phải làm như thế, hoặc vì
muốn tìm lợi ích và hạnh phúc, hoặc vì tự nhiên mình cảm thấy ưa thích
làm điều thiện như vậy. Đó là những lý do Kant xếp vào loại chủ quan, còn
những lý do khách quan thì có: sự trọn hảo, nghĩa là con người quyết định
hành động vì muốn đạt tới một điều tốt lành; hoặc con người quyết định
hành động vì Thượng Đế truyền làm như vậy.
