định phế bỏ Thái tử Mẫn Hoài, với tư cách là Tư không, Trương Hoa
lại không ra sức can gián, mà nghe theo ý chỉ của Huệ Đế và Giả Hậu
để tránh tai họa. Triệu vương Luân bèn dấy binh phế truất Giả Hậu,
phái người trách móc Trương Hoa, Trương Hoa nói: “Khi phế Thái tử,
không phải là tôi giữ im lặng, mà khi ấy lời nói ra không được tiếp
thu”. Sứ giả nói: “Ông ở chức Tam công, Thái tử không có tội mà bị
phế truất, lời can gián lại không được tiếp thu, sao không tự từ quan về
ở ẩn?”. Trương Hoa không biết đối đáp sao, sứ giả giết chết ông ta,
diệt cả ba họ. Cổ nhân nói: “Nước nhà nguy cấp mà không giúp đỡ,
nghiêng ngả mà không ứng cứu thì sao có thể dùng loại người này làm
phò tá?”. Vì thế “quân tử đứng trước tử nạn mà khí tiết không đổi”.
Trương Hoa nói lời trốn tránh trách nhiệm đã không thể bảo toàn tính
mạng, tiết tháo của bậc bề tôi vốn đã mất. Ngu Thế Cơ giữ chức Thừa
tướng, ở địa vị có thể nói được, vậy mà không có một lời ngay thẳng
khuyên can Dạng Đế, quả thực là đáng chết.
Thái Tông nói:
− Lời khanh nói rất đúng. Bề tôi nhất định phải trung lương phò
tá mới có thể giữ được an toàn cho bản thân và giúp nước nhà thái
bình. Lẽ nào Tùy Dạng Đế không phải vi dưới không có trung thần,
bản thân lại không thấy lỗi lầm của mình, nên tội ác chồng chất, nên
họa mất nước vong thân mới giáng xuống ông ta đó sao? Nếu việc vua
làm không đúng mà bề tôi lại không khuyên can giúp đỡ, một mực a
dua thuận theo, việc gì cũng nói là hay thì vua đó là hôn quân, bề tôi
đó là nịnh thần, vua ngu tối, bề tôi xu nịnh, nước nhà nguy vong
không cần nhiều thời gian đâu. Chí hướng của ta hiện nay là làm cho
vua tôi trên dưới đồng lòng, ai nấy đều công chính để giúp cho thiên
hạ đại trị. Các khanh phải hết mực trung thành, thẳng thắn khuyên can,
sửa chữa khuyết điểm và lỗi lầm của trẫm, trẫm nhất định sẽ không coi
lời khuyên can thẳng thắn của các khanh là ngược lại ý chỉ mà nổi
giận trách cứ.
✽✽✽
