đường sá rất hẹp, hẹp đến mức bạn chỉ có thể đi bộ, không thể sử dụng bất
kỳ phương tiện nào khác. Các con đường hẳn phải được làm trước khi
người ta phát minh ra xe bò bởi chúng thậm chí không đủ chỗ cho xe bò đi
qua.
Ở khu vực cổ xưa của Varanasi, các con đường rợp bóng mát đến độ ánh
mặt trời gần như không thể chạm đến được bởi vì các tòa nhà cao che
khuất, trong khi những con đường lại quá hẹp, chỉ đủ cho hai người đi song
song cạnh nhau. Chỉ trong vài giây, khi mặt trời lên đến đỉnh cao giữa bầu
trời, những con đường này mới có được vài tia nắng xuyên qua, rồi nhanh
chóng trở về bóng râm. Chúng rất mát, mát như có điều hòa nhiệt độ, suốt
hàng bao thế kỷ…
Ngay bờ bên kia sông Hằng là ngôi làng nhỏ Maghar, nơi Kabir qua đời.
Ngôi mộ tưởng nhớ được ngăn làm đôi. Một bên thuộc về người Hồi giáo,
và một bên thuộc về người Hindu. Đó chính là sự ngu ngốc của con người.
Bạn tôn sùng cùng một người, bạn yêu thương cùng một người. Bạn hít thở
triết lý của ông ấy, cùng ngôn ngữ của ông ấy nhưng với tâm trí ước định…
Phần mộ được người Hồi giáo xây có những bông hoa, còn phần mộ được
người Hindu xây là giàn thiêu đốt cháy những bông hoa. Cả hai đều cùng
tưởng nhớ nhưng có một bức tường ngăn cách ở giữa: một nửa thuộc về
người Hindu, nửa kia thuộc về người Hồi giáo. Những người Hồi giáo sẽ
không bước qua phía của người Hindu, và những người Hindu sẽ không
bước sang phía của người Hồi giáo. Và đây là cách họ tưởng nhớ cùng một
người!
Họ đã gieo rắc những điều vô nghĩa, những điều ngu ngốc cho con người.
Tôi nói với bạn rằng Varanasi, Jerusalem hay Mecca đều không có gì khác
biệt. Đó là tâm thức của bạn. Nếu chết trong tâm thức, bạn sẽ đạt đến phúc
lành tối thượng, nơi không thuộc về bất kỳ tôn giáo nào.
