Trang Tử hỏi lại:
– Nhưng sao thần phải khóc?
Hoàng đế nói:
– Có vẻ như khanh chưa biết rằng vợ mình chết.
Trang Tử đáp:
– Dĩ nhiên là thần biết vợ mình đã chết. Nhưng sao thần phải khóc? Nếu cô
ấy chết, nghĩa là cô ấy chết. Thần không bao giờ kỳ vọng rằng cô ấy sẽ
sống mãi. Người ta khóc bởi vì người ta kỳ vọng. Thần không bao giờ
mong đợi rằng cô ấy sẽ sống mãi. Thần luôn biết cô ấy sẽ chết bất cứ lúc
nào, và ngày hôm nay, nó đã xảy ra. Điều này có thể xảy ra vào bất cứ lúc
nào. Và ngày nào cũng có thể là ngày đó, vậy sao thần không được hát?
Nếu không thể hát trước cái chết, vậy thần cũng không thể hát khi sống, bởi
vì cuộc sống là hành trình đi đến cái chết. Mỗi khoảnh khắc, cái chết sẽ đến
với ai đó, ở nơi nào đó. Cuộc sống là hành trình đi đến cái chết. Nếu không
thể hát vào khoảnh khắc của cái chết, thần cũng không thể hát vào bất cứ
lúc nào.
Sự sống và cái chết không phải là hai khía cạnh tách rời. Chúng là một.
Khoảnh khắc đứa trẻ chào đời, cái chết cũng được sinh ra cùng với nó. Khi
người ta trưởng thành, cái chết cũng đến gần hơn, và dù được biết đến với
tên gọi nào thì cái chết cũng chính là đỉnh cao của cái được gọi là cuộc
sống. Vậy thì tại sao thần không ca hát? Hơn nữa, người phụ nữ tội nghiệp
ấy đã sống với thần rất nhiều năm, sao thần không thể hát một vài lời để tỏ
lòng biết ơn khi người đó ra đi? Cô ấy phải yên nghỉ trong sự giao hòa giữa
âm nhạc và tình yêu. Sao thần lại phải than khóc?
Người ta chỉ khóc khi kỳ vọng điều gì đó mà nó không xảy ra. Thần không
bao giờ kỳ vọng rằng cô ấy sẽ ở bên thần mãi mãi. Khi không kỳ vọng,
không khao khát, người ta sẽ không thấy bất mãn.
