suất. Giả định tỷ lệ thuế vẫn là 40%, thì 2 đô la trong lợi nhuận trước thuế
sẽ thu được 1,2 đô la/một cổ phiếu lợi nhuận sau thuế. Vì thế, nếu cổ phiếu
thường của hãng XYZ sau quá trình huy động thêm vốn (thường được gọi
là cổ phiếu giá gốc) được bán với giá chỉ 6 đô la, thì hệ số giá trên thu nhập
(P/E) sẽ giảm xuống còn lại là 5 đô la. Mức giá như vậy quá thấp.
Mặc dù cổ phiếu giá gốc có thể không đáng phải chịu tăng bội số gấp 12
lần lợi nhuận như công ty XYZ đã công bố trước quá trình huy động vốn,
nhưng gánh nợ khổng lồ đó sẽ tăng thêm rủi ro cho các nhà đầu tư vào cổ
phiếu XYZ. Nếu muốn thu được lợi nhuận, các nhà đầu tư phải chấp nhận
chịu thêm rủi ro, cổ phiếu giá gốc bán ở mức giá có bội số thấp trên lợi
nhuận thấp. Nhưng thấp như thế nào? Không có phép tính nào có thể tìm ra
con số chính xác, nhưng nếu hệ số giá/thu nhập (P/E) chỉ là 8 hay 9% thì
con số đó chưa hợp lý. Việc này sẽ làm cổ phiếu giá gốc có thể được bán
với giá khoảng 10 đô la (với P/E là 8,33), dẫn đến giá trị tổng cuối cùng
cho toàn bộ gói huy động thêm vốn là khoảng 40 đô la/một cổ phiếu (30 đô
la nợ cộng với 10 đô la gốc) so sánh với giá trước khi huy động là 36 đô la.
Kết quả này có ý nghĩa như thế nào? Tài sản của XYZ vẫn không thay đổi.
Sức bán và sức mạnh lợi nhuận của doanh nghiệp vẫn được duy trì ổn định.
Vậy số tiền 4 đô la mà các cổ đông có được lấy ở đâu? Có phải sự huy
động thêm vốn này là một hình thức kinh doanh mờ ám?
Bí quyết kinh doanh của các doanh nghiệp là dựa vào các khoản thuế.
Trước quá trình huy động thêm vốn, trong số lợi nhuận 5 đô la trước thuế
thì 3 đô la được trả cho các cổ đông theo dạng lợi nhuận và 2 đô la được trả
cho Uncle Sam (tức chính phủ Mỹ) dưới dạng thuế. Sau quá trình huy động
thêm vốn, các cổ đông được nhận 3 đô la theo dạng thanh toán lãi suất trên
trái phiếu mới phát hành và 1,20 đô la nữa được trả cho cổ đông theo dạng
lợi nhuận trên cổ phiếu gốc. Tổng số là 4,2 đô la cho cổ đông so với 3 đô la
trước quá trình huy động thêm vốn. Ngân khố của Chính phủ Mỹ bị cắt
giảm, theo hậu quả của quá trình huy động thêm vốn, chỉ còn 0,8 đô la - từ
